OpenAI’dan Trump yönetimine 'Çin' uyarısı: DeepSeek, ABD’nin yapay zeka liderliğini tehdit ediyor
- OpenAI, Trump yönetimine sunduğu teklifte ABD’nin yapay zeka yarışında Çin karşısında geri kalmaması için düzenlemeleri hafifletmesini ve devlet-özel sektör işbirliğini güçlendirmesini önerdi.
- Şirket, Çinli yapay zeka şirketi DeepSeek’in düşük maliyetli modellerle küresel pazarda hızla yükseldiğini belirterek, ABD’nin rekabet gücünü kaybetmemesi için daha fazla yatırım ve teşvik politikalarının geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Yapay Zeka sohbet robotu ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI, Trump yönetimine, ABD’de hazırlanmakta olan ‘Yapay Zeka Eylem Planı’ ile uyumlu bir teklif sundu. Şirket, yapay zeka şirketlerinin modellerini federal hükümetle gönüllü olarak paylaşmaları durumunda, eyalet düzenlemelerinden muaf tutulmalarını talep etti. OpenAI, Çinli yapay zeka şirketi DeepSeek’in hızlı yükselişinin ABD’nin küresel yapay zeka liderliğini tehdit ettiğini belirterek, Washington’un bu duruma karşı acil önlemler alması gerektiğini vurguladı.
ABD hükümetine geçen hafta sunulan teklifte, 'ABD’nin sektör üzerindeki düzenleyici baskıyı hafifletmesi ve devlet-özel sektör işbirliğini güçlendirmesi gerektiği' dile getirildi. OpenAI, ABD’nin yapay zeka yarışında Çin karşısında geride kalmaması için daha esnek ve inovasyonu teşvik eden bir strateji oluşturması gerektiğini savundu.
'Yapay Zeka Eylem Planı' hazırlığı
ABD Başkanı Donald Trump, ocak ayında Beyaz Saray’a döndükten sonra yapay zeka düzenlemeleriyle ilgili önemli değişiklikler yaptı. Trump, Biden yönetimi tarafından yürürlüğe konulan 'Yapay Zekanın Güvenli, Emniyetli ve Güvenilir Bir Şekilde Geliştirilmesi ve Kullanılması' başlıklı icra emrini iptal etti.
Yerine, ABD’nin küresel yapay zeka liderliğini sürdürmesini ulusal bir politika olarak ilan eden yeni bir kararname imzaladı ve 180 gün içinde yeni bir 'Yapay Zeka Eylem Planı' hazırlanmasını zorunlu kıldı.
Bu süreçte, SoftBank'ten 40 milyar dolarlık yatırım almak için görüşmelerde bulunan ve değeri 260 milyar dolara ulaşan OpenAI, Trump yönetimiyle karmaşık bir ilişki içinde. Şirket, Trump’ın milyarlarca dolarlık yapay zeka altyapı yatırımlarından faydalanırken, aynı zamanda Elon Musk ile devam eden rekabet ve hukuki mücadele nedeniyle politik baskı altında bulunuyor.
OpenAI’dan ABD’ye üç kritik öneri
OpenAI’ın ABD hükümetine sunduğu teklif, yapay zeka sektörünün daha hızlı gelişebilmesi için bazı düzenleyici muafiyetler ve teşvikler içeriyor. Şirketin öne sürdüğü başlıca öneriler şunlar:
- Yapay zeka geliştirme sürecinde federal ve özel sektör arasında gönüllü ortaklıklar kurulması
- Amerikan yapay zeka modellerinin küresel rekabetçiliğini artırmak için yapay zeka ihracat stratejisi oluşturulması
- ABD’deki yapay zeka girişimlerine yönelik onay süreçlerinin hızlandırılması ve test imkanlarının genişletilmesi
- Yapay zekanın ulusal güvenlik alanında kullanımını teşvik edecek özel sektör destekli modeller geliştirilmesi
OpenAI ayrıca, ABD'nin telif hakkı yasalarını yapay zeka gelişimini teşvik edecek şekilde yeniden düzenlemesi gerektiğini belirtti.
Ekonomik DeepSeek neden tehlikeli?
OpenAI’ın en büyük endişelerinden biri, Çin’in yapay zeka alanında hızla güçlenmesi. Çinli yapay zeka şirketi DeepSeek, ABD merkezli rakiplerine kıyasla çok daha düşük maliyetle gelişmiş yapay zeka modelleri üretebiliyor. DeepSeek’in geliştirdiği modeller, OpenAI, Google ve Anthropic gibi ABD merkezli firmalardan daha ekonomik bir şekilde üretiliyor.
Ocak ayında DeepSeek uygulaması, ABD’de Apple App Store'da ChatGPT'yi geride bırakarak kısa süreliğine zirveye oturdu. OpenAI raporunda, “Amerika bugün yapay zeka konusunda liderliğini sürdürüyor ancak DeepSeek’in başarısı liderliğimizin daraldığını gösteriyor” ifadelerine yer verildi.
Bu durum, ABD'deki yapay zeka uzmanları ve yatırımcıları için büyük bir stratejik tehdit olarak görülüyor. OpenAI, ABD hükümetinin yapay zeka sektörünü korumak için daha fazla yatırım yapması ve düzenlemeleri hafifletmesi gerektiğini belirtiyor.
ABD hükümeti yapay zekayı ulusal güvenlik için kullanmalı mı?
OpenAI, ABD hükümetinin jeo-uzamsal istihbarat, siber güvenlik ve gizli nükleer görevler gibi kritik alanlarda yapay zekayı kullanması gerektiğini vurguladı. Şirket, bu amaçla ABD hükümeti için özel olarak geliştirdiği ChatGPT Gov adlı yapay zeka aracını geçtiğimiz ocak ayında duyurmuştu.
Ancak, ABD’deki bazı uzmanlar, hükümetin yapay zeka teknolojilerini hızla benimsemesinin güvenlik, etkinlik ve etik açısından bazı riskler taşıdığını belirtiyor. Özellikle federal güvenlik düzenlemelerinin yapay zeka araçlarının denetimi ve test süreçleri açısından yeterli olup olmadığı konusunda endişeler bulunuyor.
Telif hakkı ihlali suçlamaları
OpenAI’ın sunduğu öneriler, şirketin telif hakkı ihlalleri nedeniyle açılan davalarla doğrudan bağlantılı. Şirket, yapay zekanın öğrenme özgürlüğünü destekleyen bir telif hakkı stratejisine ihtiyaç olduğunu savunuyor.
Ancak, OpenAI'ın ChatGPT sohbet robotu, 2022'nin sonlarında piyasaya sürüldüğünden bu yana, New York Times, Chicago Tribune, New York Daily News ve The Center for Investigative Reporting gibi haber kuruluşları tarafından telif hakkı ihlali nedeniyle dava edildi. Ayrıca, birçok yazar ve görsel sanatçı da OpenAI’a telif hakkı ihlali nedeniyle hukuki süreç başlattı.
ABD’nin yapay zeka geleceği nasıl şekillenecek?
OpenAI'ın sunduğu öneriler, ABD’nin yapay zeka düzenlemelerinde nasıl bir yol izleyeceğini belirlemede önemli bir rol oynayabilir. Trump yönetimi, yapay zeka alanında daha agresif ve ticaret odaklı bir yaklaşım benimserken, OpenAI federal hükümetin özel sektörle işbirliğini artırmasını ve yenilikçi çözümleri desteklemesini talep ediyor.
Ancak, yapay zeka alanında güvenlik, etik, telif hakları ve ulusal güvenlik gibi birçok kritik mesele, Washington’daki politikacılar ve teknoloji firmaları arasındaki müzakerelerde önemli bir konu olmaya devam edecek. Temmuz ayında tamamlanması beklenen “AI Eylem Planı”nın ABD’nin yapay zeka ekosistemi için kritik kararlar içermesi bekleniyor.
