Çin'den yüz tanıma teknolojisine yasal sınır: Açık rıza şartı geldi, otel ve tuvalet gibi alanlarda kullanım yasaklandı
- Çin, yüz tanıma teknolojisinin kullanımına ilişkin kapsamlı bir düzenleme paketi hazırladı. 1 Haziran 2025’te yürürlüğe girecek kurallara göre, bireylerin açık rızası alınmadan yüz verileri işlenemeyecek.
- Teknolojiyi kullanmak isteyen kuruluşlar, kullanımın gerekliliğini ve veri güvenliğini detaylı biçimde değerlendirmekle yükümlü olacak.
- Otel odaları ve umumi tuvaletler ve soyunma odaları gibi özel mahremiyet alanlarında yüz tanıma cihazı yerleştirilmesi kesin şekilde yasaklandı.
Çin Siber Uzay İdaresi ile Kamu Güvenliği Bakanlığı, yüz tanıma teknolojisinin kullanımına ilişkin yeni düzenlemeleri kamuoyuna açıkladı. 1 Haziran 2025’te yürürlüğe girecek olan düzenlemeler, yüz tanıma teknolojisinin izinsiz kullanımını yasaklarken, bireylerin açık rızası olmadan yüz verisi işlenmesini suç kapsamına alıyor.
Yeni kurallar, yüz tanıma teknolojisini kullanmak isteyen kurum ve kuruluşlara sorumluluklar yüklüyor. Yüz tanıma uygulamasına geçmek isteyen şirketler veya kurumlar, teknolojinin gerekli olup olmadığını, bireylerin mahremiyeti üzerindeki etkilerini ve olası veri sızıntısı risklerini değerlendirmekle yükümlü. Bu kapsamda, her kurumun bir kişisel bilgi koruma etki değerlendirmesi yapması gerekiyor.
‘Açık rıza’ şartı
En çok dikkat çeken noktalardan biri ise Madde 6 kapsamında getirilen açık rıza maddesi. Buna göre;
- Bireyin açık, bilgilendirilmiş ve gönüllü rızası alınmadan yüz bilgileri işlenemeyecek.
- Kişi istediği zaman rızasını geri çekme hakkına sahip olacak ve veri işleyen kurum, bu hakkın kolayca kullanılabileceği yolları sağlamak zorunda.
- Ayrıca, başka bir yasa yazılı onay gerekiyorsa, sadece dijital onay değil, yazılı belge sunulması da gerekebilecek.
Bu kapsamda, yüz tanıma verileriyle işlem yapan kuruluşların veri şifreleme, erişim kontrolü, saldırı tespiti gibi bilgi güvenliği önlemlerini uygulamaları ve sistemlerini düzenli olarak denetlemeleri zorunlu hâle geliyor.
Otel odalarında kullanım yasak
Otel odaları, umumi tuvaletler, soyunma odaları gibi özel alanlara yüz tanıma cihazı yerleştirilmesi kesin şekilde yasaklandı.
Ayrıca, yüz tanıma teknolojisiyle 100 bin kişinin verisini işleyen kurumlar, 30 iş günü içinde yetkili internet bilgi ofislerine kayıt yaptırmak zorunda olacak. Bu kurumlar, topladıkları verilerin işlenme amacı, güvenlik tedbirleri ve koruma değerlendirmelerini içeren belgeleri de sunmak zorundalar.
Yapay zeka eğitimi kapsam dışı
Düzenlemeler, yalnızca doğrudan bireylerin kimliğini doğrulamak amacıyla kullanılan uygulamaları kapsıyor. Araştırma-geliştirme faaliyetleri, yapay zeka algoritmalarının eğitimi gibi dolaylı kullanımlar ise bu kapsam dışında tutuldu.
