Biden yönetimi Intel'e verilen 8,5 milyar dolarlık çip hibesi azaltacak iddiası
- Intel’in Ohio’daki çip tesislerini 2030’a ertelemesi ve tarihindeki en büyük çeyreklik zararını açıklaması, hibe miktarının düşürülme gerekçeleri arasında yer aldı.
- Ticaret Bakanlığı, Intel’in yaşadığı iş kayıpları ve müşteri talebindeki düşüş nedeniyle yatırım taahhütlerini yerine getirip getiremeyeceği konusunda endişe duyduğu iddia edildi.
- CHIPS Yasası kapsamında Intel’e 8 milyar doların altında hibe planlanırken, TSMC’nin Arizona’daki yatırımları için 6,6 milyar dolarlık federal fon sağlandığı belirtildi.
Amerika Birleşik Devletleri'nde Joe Biden yönetiminin, Intel’in ön onaylı 8,5 milyar dolarlık federal CHIPS hibesi miktarını azaltmayı planladığı iddia edildi.
New York Times gazetesinin haberine göre, bu kararın gerekçeleri arasında Intel’in yatırım planlarındaki gecikmeler ve iş performansındaki zorluklar yer alıyor.
CHIPS Yasası kapsamında en büyük hibe alıcısı olan Intel’in fonunun, bu yılın başında duyurulan 8,5 milyar dolardan 8 milyar doların altına düşürülmesi bekleniyor. Konuya yakın dört kaynak, nihai sözleşmenin henüz imzalanmadığını belirtti. Aynı kaynaklar, Intel’in ABD ordusu için çip üretimi amacıyla 3 milyar dolarlık bir sözleşme teklif almasının da bu kararda etkili olabileceğini ifade etti.
Yatırım gecikmeleri ve iş kayıpları iddiaları
Intel’in Ohio’da inşa etmeyi planladığı çip tesislerine yönelik yatırımlarını ertelediği öne sürüldü. Şirketin daha önce 2025’te tamamlanması planlanan projeyi, 2030 yılına kadar uzattığı iddia ediliyor. Bu gecikme, Intel’in tarihindeki en büyük çeyreklik zararını açıklaması sonrası maliyet azaltma baskılarıyla ilişkilendiriliyor.
Ayrıca Intel’in iş gücü kayıpları yaşadığı ve yaklaşık 15.000 kişiyi işten çıkarma sürecinde olduğu belirtiliyor. İddialara göre, şirketin en son çeyrekteki satışları %6 oranında düştü ve piyasa değeri, 2000 yılında ulaştığı yaklaşık 500 milyar dolardan 106 milyar dolara geriledi.
Rekabet ve müşteri talebi
Intel’in yaşadığı zorlukların, Biden yönetiminin ABD’de çip üretimini artırma hedeflerini etkileyebileceği belirtiliyor. Intel’in Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) gibi rakiplerine yetişmekte zorlandığı ve bu durumun müşteri talebinde gerilemeye neden olduğu ifade ediliyor.
İddialar arasında, Ticaret Bakanı Gina Raimondo’nun, Google, Microsoft, Amazon ve Apple gibi teknoloji devlerini Intel’in ABD’de ürettiği çipleri satın almaya teşvik ettiği de yer alıyor. Raimondo’nun, ABD yapımı çiplere talep yaratılması için yoğun çaba sarf ettiği ifade ediliyor.
Ticaret bakanlığı'nın hibeleri ve yeni yatırımlar
Ticaret Bakanlığı’nın, CHIPS Yasası fonlarını dağıtmak için hızlı bir şekilde çalıştığı belirtiliyor. Bu ayın başında, Arizona’da fabrika inşaatı için TSMC’ye 6,6 milyar dolarlık bir hibe verildiği bildirildi. TSMC’nin bu fabrikalar için 65 milyar dolardan fazla kendi fonunu ayırdığı belirtiliyor.
Intel’in, CHIPS Yasası kapsamında yalnızca doğrudan hibe değil, aynı zamanda 11 milyar dolara kadar federal kredi ve %25 oranında vergi indirimi alması planlanıyordu. Ayrıca Intel’in, ABD ordusu için çip üretimi amacıyla 3 milyar dolarlık bir sözleşme alacağı ifade ediliyor. Bu sözleşmenin boyutu, Ticaret Bakanlığı’nın Intel’in hibelerini düşürme kararını etkileyen faktörlerden biri olarak öne sürülüyor.
Sessizlik ve belirsizlik
Intel ve Ticaret Bakanlığı, iddialar hakkında yorum yapmayı reddetti. Ancak Biden yönetiminin, Intel’in yaşadığı zorluklar nedeniyle yatırım taahhütlerini yerine getirip getiremeyeceği konusunda endişeli olduğu iddia ediliyor.
Intel’in CEO’su Pat Gelsinger’ın, CHIPS Yasası’nın geçişinde aktif bir rol oynadığı ve 100’den fazla milletvekiliyle görüştüğü biliniyor. Ancak Intel’in yaşadığı iş kayıpları ve finansal zorlukların, şirketin geleceğini belirsiz bir hale getirdiği ifade ediliyor.
