Avrupa’dan Google’a rakip geliyor: Ecosia ve Qwant ortak girişimi
- Ecosia ve Qwant, Avrupa Arama Perspektifi adlı yeni girişimle 2025’te bağımsız bir Avrupa arama dizini oluşturmayı ve Fransa’da faaliyete geçmeyi planlıyor.
- Qwant’ın gizlilik, Ecosia’nın sürdürülebilirlik odaklı hizmetlerini bir araya getiren girişim, Microsoft gibi üçüncü taraflardan bağımsız bir altyapı kurmayı amaçlıyor.
- Yapay zeka teknolojilerinin gelişimi için "şeffaf ve güvenli" bir veri havuzu sunacak olan dizin, diğer bağımsız arama motorları ve teknoloji firmalarına da erişim sağlayacak.
Ecosia ve Qwant, ABD merkezli büyük teknoloji firmalarına bağımlılıklarını azaltmak için yeni bir ortaklık kurduklarını açıkladı. İki arama motoru, Avrupa Arama Perspektifi (EUSP) adlı girişimle, yüzde 50-yüzde 50 ortaklık yapısıyla Fransa merkezli bir Avrupa arama dizini oluşturmayı hedefliyor. Yeni girişim, 2025 başlarında Fransa’da faaliyete geçerek Fransızca ve Almanca arama sonuçlarını geliştirmeyi amaçlıyor.
Ecosia Berlin merkezliyken, Qwant Paris'te bulunuyor. Gizlilik odaklı bir arama motoru olan Qwant, kullanıcıları takip etmemeyi ve kişisel verilerini satmamayı taahhüt ediyor. Ecosia ise sürdürülebilirlik odaklı çalışıyor ve platformda yapılan her 50 aramada bir ağaç dikme sözü veriyor.
Arama altyapısında bağımsızlık hedefi
EUSP girişimi, Ecosia ve Qwant’ın, mevcut ABD merkezli altyapı sağlayıcılarına olan bağımlılıklarını azaltmayı hedefliyor. Arama altyapısı, internet erişimini sağlayan kritik bir unsur olarak tanımlanıyor ve Google bu alanda yüzde 90’dan fazla pazar payıyla hakim durumda. Ecosia ve Qwant gibi alternatif arama motorları, arama sonuçlarını sunarken genellikle Microsoft gibi büyük teknoloji firmalarının altyapısını kullanıyor.
Ecosia CEO'su Christian Kroll, projeyi mümkün kılan en önemli unsurlardan birinin Avrupa Birliği’nin bu yıl yürürlüğe giren Dijital Pazarlar Yasası (DMA) olduğunu belirtti. Bu yasa, "kapı bekçisi" olarak adlandırılan büyük teknoloji şirketlerinin adil ve makul erişim sunmalarını zorunlu kılıyor. Google'ın durumunda ise şirket, arama modelini eğitmek için gerekli olabilecek verileri DMA kapsamında paylaşmakla yükümlü.
Avrupa arama dizini neden gerekli?
Alternatif arama motorları şu anda kendi arka plan altyapılarını geliştirmiyor. Ancak EUSP girişimi ile Ecosia ve Qwant, sıfırdan kendi arama dizinlerini oluşturabilecek. Ecosia, geçtiğimiz yıl Google ve Bing sonuçlarını harmanlayan bir sistemle çalışmaya başlamıştı. Şirketler, 2023'te yeniden tasarlanan Qwant teknolojilerini kullanarak "gizlilik odaklı" bir arama dizini oluşturmayı planlıyor.
Ecosia ve Qwant, yeni oluşturacakları arama dizinini yalnızca kendi sistemlerinde kullanmayacak; diğer bağımsız arama motorları ve teknoloji şirketlerine de erişim sağlayacak. Bu girişim, Ecosia ve Qwant gibi alternatif arama sağlayıcılarının, Microsoft’un Bing Arama API’sine erişim maliyetlerinde yaşanan artışa karşı koymalarını sağlayacak.
Qwant CEO’su Olivier Abecassis, Avrupa’nın üçüncü taraf kararlarının işlerini tehlikeye atamayacağı bir teknoloji inşa etmesi gerektiğini vurguladı. Abecassis, bunun ABD şirketlerine karşı bir tutum olmadığını, şirketlerin egemenliği ile ilgili olduğunu ifade etti. Abecassis, aynı zamanda henüz dış yatırımcılardan fon sağlamamış olan yeni girişimin CEO’su olarak da görev alacak.
Avrupa’nın ABD teknolojisine bağımlılığına eleştiri
Ecosia CEO’su Kroll, "Avrupa olarak teknoloji konusunda ABD'ye çok bağımlıyız" diyerek, eski ABD başkanı Donald Trump’ın yeniden seçilmesinin jeopolitik gerginlikleri artırabileceğini ve Avrupa’nın ABD teknolojisine olan bağımlılığının sorun yaratabileceğini belirtti. Avrupa'nın, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında enerji arzında yaşadığı sıkıntılara dikkat çeken Kroll, bir kıtanın tek bir ülkeye aşırı bağımlı olmasının krizlere yol açabileceğini söyledi.
Aramada yapay zeka ‘paradigma değişimi’
Ecosia ve Qwant, yeni yapay zeka teknolojileri için “şeffaf ve güvenli bir veri havuzu” sunmayı planlıyor. Christian Kroll, "Bu paradigma değişimi için çok önemli bir kaynağa sahip olduklarını biliyorlar," diyerek, chatbot’lar için büyük dil modellerinin gerekli olduğunu ancak iyi bir arama dizinine de ihtiyaç olduğunu ifade etti.
OpenAI’nin ChatGPT’sinin yükselişi, arama devi Google üzerinde baskı yaratırken, Perplexity gibi yeni arama motorları da kendi yapay zeka tabanlı alternatifleriyle piyasaya giriş yaptı. Google ise büyük dil modeli Gemini’yi arama sonuçlarına entegre ederek yapay zeka tabanlı arama ürünleriyle bu rekabete karşılık verdi.
