ABD’nin çip paraları kime gitti?

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden 22 Ağustos’unda Çip ve Bilim Yasası’nı imzalamıştı. Toplamda 280 milyar dolarlık bir destek paketinden oluşan yasa ABD’nin mikroçip üretiminde söz sahibi olmasını amaçlıyordu.

Hem araştırma-geliştirme hem üretim aşamasında teşvik sağlayan yasada 50 milyar dolar ülke genelinde yeni çip fabrikaları kurulması için ayrılmıştı. ABD Başkanı Biden’ın ekibi şimdiye kadar bu paranın 23 milyar dolarını dağıtmış durumda.

Dünyanın en büyük çip üreticisi Tayvan merkezli TSMC’ye 6,6 milyar dolar, Güney Kore merkezli Samsung’a 6,4 milyar dolar ve ABD merkezli Intel’e 8,5 milyar dolar kaynak ayrıldı.

Kurulacak yeni fabrikalarla 2030’a gelindiğinde ABD’nin çip üretiminde ve geliştirilmesinde dünya genelinde yüzde 20 Pazar payı sahibi olması hedefleniyor. Araştırma merkezi, fabrikanın yan sıra paketleme de artık ülke içerisinde yapılacak. Küresel çip pazarı 2016 yılında 370 milyar dolarlık büyüklüğündeydi. Pazarın 2024 yılında 588 milyar dolara 2030’a gelindiğinde 1,3 trilyon dolara yükselmesi bekleniyor.

En büyük payı Micron’un alması bekleniyor

Dünya devlerine verilen milyar dolarlık hibelerin dışında bazı şirketlere de 35 milyon dolarla 1,5 milyar dolar arasında değişen miktarlarda kaynak sağlandı.

Destekten aslan payını alması beklenen ise üretimini ABD’de gerçekleştiren Micron. ABD Başkanı Joe Biden, New York’taki Micron fabrikasına yaptığı ziyarette şirketi ABD tarihinin en önemli yatırımlarından biri olarak nitelendirmişti.

Diğer çiplere de destek sağlanacak

ABD çip desteklerinde sadece yüksek teknolojili çipleri değil özellikle yapay zeka teknolojilerinde gerekli olan orta-teknolojili çipleri de değerlendiriyor. Intel CEO’su Pat Gelsinger, 280 milyar dolarlık ilk hibe paketinin yeterli olmayacağını ifade etmişti. Gelsinger, “Endüstriyi yeniden inşa etmek için Çip-1 yasası yolun sonu değil” ifadelerini kullanmıştı.

ABD’nin üst düzey bürokratları ve sektör temsilcileri tarafından düzenlenen çalışmalarda ikinci bir destek paketinin geleceği sıklıkla dillendiriliyor.

Destekten faydalanmak isteyen çok sayıda şirket olduğu ve talebin 50 milyar dolarlık bütçenin üzerine çıktığı belirtiliyor. Bu da ikinci bir teşvik paketinin yolda olduğu düşüncesini doğuruyor.

Asıl hedef Çin

Çin’in üretimin yanı sıra yeni teknoloji geliştirmedeki başarısı dünya genelinde takip ediliyor. Özellikle Coronavirüs pandemisi döneminde tedarik zincirlerinin aksaması dünya genelinde bir çip krizine neden olmuştu. Ülkeler yüksek teknolojili ürünlerin üretimi bir bakıma yerelleştiriliyor. Nitekim ABD Başkanı Biden yasayı imzaladığı zaman yaptığı açıklamada Çin’i doğrudan hedef almıştı. Biden, ABD’nin AR-GE çalışmalarında dünyanın zirvesinden dokuzuncu sıralaya gerilediğini Çin’in ise sekizincilikten ikinciliğe yükseldiğini aktardı.

Dünyanın en büyük çip üreticileri

Pazar payına göre en büyük mikroçip şirketleri listesine bakıldığında ilk 10 için şöyle bir tablo çıkıyor.

1- Samsung (Güney Kore)
Elektronik devi Samsung’un çip gelirleri 50,6 milyar dolar düzeyinde.

2- TSMC (Tayvan)
TSMC dünyanın en büyük çip şirketleri arasında. TSMC’nin yarı iletken geliri 20 milyar dolar seviyesinde.

3- NVIDIA (ABD)
Gelişmiş teknolojinin birçok alanında Pazar sayına sahip olan Nvidia’nın çip gelirleri 18 milyar dolar.

4- Intel (ABD)
Tıpkı Nvidia gibi işlemci alanında söz sahibi olan Intel 14,2 milyar dolarlık geliriyle listede dördüncü sırada.

5- Broadcom (ABD)
ABD merkezli Broadcom’un gelirleri 9,3 milyar dolar düzeyinde.

6- Qualcomm (ABD)
Snapdragon çip setlerinin üreticisi Qualcomm’un gelirleri 8,6 milyar dolar.

7- SK Hynix (Güney Kore)
Güney Koreli Hyundai’nin kurduğu SK Hynix hafıza çiplerinin yanı sıra yarı iletken çipleri de üretiyor. SK Hynix’in yarı iletken gelirleri 6,8 milyar dolar.

8- Applied Materials (ABD)
Listedeki bir diğer ABD merkezli şirket ise Applied Materials. Şirketin çip gelirleri 6,7 milyar dolar.

9- ASML (Hollanda)
İlk 10’da yer alan tek Avrupalı şirket olan ASML’nin Pazar payı 6,7 milyar dolar.

10- AMD (ABD)

AMD’nin çip gelirleri 5,8 milyar dolar büyüklüğünde.