ABD'de mahkeme Google'ı bölme hamlesi yapabilir: Yapay zeka ve tekel tartışmaları gündemde
- ABD, Google'ın yapay zeka ve çevrimiçi aramalardaki tekelini önlemek için yargıçtan iş kollarını ayırmasını isteyebilir.
- Google, varsayılan arama motoru kalmak için cihaz üreticilerine 2021’de 26,3 milyar dolar ödedi; bu ödemeler sona erebilir.
- Adalet Bakanlığı, Google’ın AI kullanımında rakiplerine dizin, veri ve modellerin sunulmasını talep edebilir.
ABD, Alphabet’in (Google’ın ana şirketi) iş kollarından bazılarını ayırmaya zorlayabilir. Salı günü yapılan açıklamada, Google’ın Chrome tarayıcısı ve Android işletim sistemi gibi iş kollarının, şirketin çevrimiçi aramalarda yasa dışı bir tekel oluşturmasını sürdürmek için kullanıldığı iddia edildi. Bu kapsamda bir yargıcın, Google’ın bu bölümlerini elden çıkarmasını isteyebileceği belirtildi.
ABD’deki bir dönüm noktası davasında, Ağustos ayında bir yargıç, Google’ın ABD’deki internet aramalarının yüzde 90’ını işleyerek yasa dışı bir tekel oluşturduğuna karar vermişti. Adalet Bakanlığı’nın önerdiği çözümler, Amerikalıların internette bilgiye nasıl eriştiğini yeniden şekillendirebilir ve Google’ın gelirlerini azaltarak rakiplerinin büyümesine olanak tanıyabilir.
Yapay zeka alanındaki tekel tehlikesi
Adalet Bakanlığı, Google’ın sadece bugünkü dağıtım üzerindeki kontrolünü değil, gelecekteki dağıtım üzerindeki kontrolünü de sona erdirmeyi amaçladığını belirtti. Önerilen çözümler arasında Google’ın yapay zeka alanındaki egemenliğinin genişlemesini engellemek de yer alıyor. Savcılar, Adalet Bakanlığı’nın Google’ın arama motorunu yeni cihazlarda önceden yüklenmiş veya varsayılan olarak ayarlanmış halde tutmak için yaptığı ödemelerin sona erdirilmesini mahkemeden talep edebileceğini söyledi.
2021 yılında Google, arama motorunun akıllı telefonlarda ve tarayıcılarda varsayılan olarak kalmasını sağlamak için Apple ve diğer cihaz üreticilerine 26,3 milyar dolar ödeme yaptı. Bu ödemeler, Google’ın pazar payını güçlü tutmak için önemli bir adım oldu.
Google: “Öneriler radikal”
Google, bu önerilere karşı çıkıyor ve temyize gitmeyi planladığını açıkladı. Şirketin blogunda, bu önerilerin “radikal” olduğu ve “davada ele alınan spesifik hukuki sorunların çok ötesine geçtiği” belirtildi. Google, arama motorunun kalitesinin kullanıcılar tarafından tercih edilmesini sağladığını, Amazon ve diğer sitelerden ciddi bir rekabetle karşı karşıya olduğunu ve kullanıcıların varsayılan arama motorunu değiştirme seçeneğine sahip olduklarını savunuyor.
Google’ın 2 trilyon doları aşan piyasa değeriyle dünyanın dördüncü en büyük şirketi olan ana şirketi Alphabet, tekel karşıtı yetkililer ve rakiplerinden artan yasal baskılarla karşı karşıya. Pazartesi günü, ABD’de bir başka davada bir yargıç, Google’ın Play uygulama mağazasını daha fazla rekabete açmasını ve Android uygulamalarının rakip kaynaklardan da erişilebilir olmasını emretti. Ayrıca, Google, web reklamcılığı işini bölmeye yönelik başka bir Adalet Bakanlığı davasıyla da mücadele ediyor.
Adalet Bakanlığı’ndan yapay zeka ve arama motoru önlemleri
Adalet Bakanlığı, Google’ın yapay zeka üzerindeki egemenliğini genişletmesini önlemek için Google’ın arama ve yapay zeka destekli arama özelliklerinde kullandığı dizinleri, verileri ve modelleri rakiplerine sunmayı talep edebileceğini belirtti. Savcılar, Google’ın rakip yapay zeka firmalarının web içeriğine erişimini sınırlayan anlaşmalar yapmasının engellenmesini ve web sitelerinin içeriklerinin yapay zeka modellerini eğitmek için kullanılmasını durdurma haklarının olmasını da önerdi.
Google, yapay zeka ile ilgili önerilerin sektörü baskılayabileceğini savundu. Şirket, bu tür önerilerin yatırımları saptırma, teşvikleri bozma ve yeni iş modellerini engelleme gibi riskler taşıdığını ifade etti.
Sonraki adımlar ve tekel karşıtı davalar
Adalet Bakanlığı’nın, 20 Kasım’a kadar mahkemeye daha ayrıntılı bir teklif sunması bekleniyor. Google’ın ise 20 Aralık’a kadar kendi çözüm önerilerini sunma şansı olacak. ABD Bölge Yargıcı Amit Mehta'nın Washington’daki kararı, Büyük Teknoloji şirketlerine karşı son dört yılda açılan iddialı davalar için tekel karşıtı savunucular adına büyük bir zafer olarak kabul ediliyor.
ABD, aynı zamanda Meta, Amazon ve Apple’a da yasa dışı tekel sürdürdükleri iddiasıyla dava açmış durumda. Adalet Bakanlığı’nın Google’ı bölmeye yönelik önerilerinden bazıları, Yelp ve DuckDuckGo gibi Google’ın daha küçük rakiplerinden destek gördü. Ağustos ayında Google’a karşı dava açan Yelp, Google’ın Chrome tarayıcısının ve yapay zeka hizmetlerinin bölünmesi gerektiğini savunuyor ve Google’ın yerel işletme sayfalarına arama sonuçlarında öncelik vermesinin yasaklanmasını talep ediyor.
