AB, Çin’den elektrikli araç akışını durdurmak için yüzde kaç gümrük vergisine ihtiyaç duyacak?

Çin’de üretilen elektrikli otomobiller Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri’ni düşündürüyor. 2023 yılında AB’de satılan her beş otomobilden biri Çin’de üretildi. Bu oranın 2024 yılında yüzde 25’e yükseleceği tahmin ediliyor.

Avrupa Birliği halihazırda Çin’de üretilen elektrikli araçlara yüzde 10’luk bir gümrük vergisi uygulasa da Brüksel yönetimi bu oranı artırmak için çalışmalara başladı. AB’ye yakın basın kaynaklarındaki bilgilere göre yeni gümrük vergisi yüzde 15 ile 30 arasında olabilir.

Çin ekonomisini inceleyen ABD merkezli Rhodium Group’un yeni elektrikli araç raporuna göre ise bu oran Çin’den AB’ye elektrikli otomobil akışını yavaşlatmak için yeterli değil.

Raporda, “Eğer gümrük vergisi bu aralığın üst tarafına (yüzde 30) yakın bir yerde uygulansa bile Çin merkezli üreticiler sahip oldukları maliyet avantajları nedeniyle Avrupa’ya ihraç ettikleri otomobillerde rahat edebilecekleri kar marjlarını yakalayacaklardır.” ifadelerine yer verildi.

Raporda uygulanacak gümrük vergisinin yüzde 55 seviyesine çıkartılması gerektiği ifade edildi.

Çin'deki otomobil üretimi sadece büyük Batılı firmalar için yapılmıyor. BYD geçen yıl Tesla’yı geride bırakarak dünyanın büyük elektrikli araç üreticisi oldu. 2023’te Çin’de üretilip AB’de satılan otomobillerin çoğunluğunu Tesla (ABD), Dacia (Romanya) ve BMW (Almanya) gibi AB ve ABD menşeili firmalara aitti. Transport & Environment’in analizine göre Çinli markalara ait araçların payı 2024’te yüzde 11’e 2027’de ise yüzde 20’ye yükselecek.

Otomobiller Çin’de daha ucuz

Tesla Model Y, Volkswagen ID.4 ve BYD Seal U Comfort modelleri karşılaştırıldığı zaman Çin’deki satış fiyatlarının Almanya’dan daha ucuz olduğu görülüyor. Çin’de 34 bin euro olan Tesla Model Y, Almanya’da 45 bin 970 euroya, Çin’de 31 bin euro olan ID.4, Almanya’da 46 bin 335 euroya, Çin’de 21 bin 769 euro olan Seal U Comfort ise Almanya’Da 41 bin 990 euroya satılıyor. Türkiye’de ise Seal U Comfort 2 milyon 90 bin TL (60 bin euro), Model Y, 1 milyon 791 bin 451 TL’ye (51 bin 702 euro) satılıyor. Tesla Türkiye, ÖTV muafiyeti için Türkiye’de performansı düşürülmüş Model Y modelini satıyor.

Rapordaki BYD Seal U modelinde Çin’de araç başına bin 306 euro kazandığı belirtilirken, aynı aracın Almanya modelinden 12 bin 965 euro kazandığı öne sürüldü. Rhodium Group’un raporunda aynı hesaplama satış fiyatı karşılaştırılması için baz alınan Volkswagen ID.4 için yapılmadığı görüldü.

AB inceleme başlatmıştı

Avrupa piyasasının Çin’de üretilen araçlarla dolmasını engellemek için Avrupa Birliği inceleme başlattı. İncelemeye sadece Çinli markalar değil üretimi Çin’de yaptıran diğer markalar da alındı. Avrupalılar elektrikli otomobil için üretim fabrikalarının birlik içerisinde kurulmasını istiyor.

Tesla, Almanya’da Gigafactory açarak üretimin bir kısmını AB içerisinde kaydırdı. Aynı şekilde BYD de Macaristan’da fabrika açacağını ve üç yıl içerisinde üretime başlayacağını duyurdu.

AB’nin incelemesine Pekin yönetiminden ise sert tepki gelmişti. Çinli yöneticiler AB’yi açıkça korumacılık yapmakla ve rekabetçi Çin otomotiv endüstrisini engellemeye çalışmakla suçladı.