3 milyar kullanıcıya sahip Chrome için 20 milyar dolarlık satış gündemde
- Google’ın Chrome tarayıcısı, ayda 3 milyar aktif kullanıcıya sahip. Olası satışın 15-20 milyar dolar arasında bir değere ulaşabileceği tahmin ediliyor.
- Adalet Bakanlığı, Chrome’un satışını zorunlu kılabilir, ancak Android işletim sisteminin satışından vazgeçti. Alternatif öneriler arasında veri lisanslama ve Google ürünlerinin ayrıştırılması bulunuyor.
- Chrome’un başka bir şirkete satılması, yatırım ve ücretsiz erişim açısından risk taşıyor. Potansiyel alıcılar arasında OpenAI gibi yapay zeka şirketleri gösteriliyor.
Alphabet Inc.’in sahibi olduğu Google’ın Chrome tarayıcısı, Adalet Bakanlığı’nın önerisiyle satılabilir.
Mahkemenin öneriyi kabul etmesi durumunda, Chrome’un 20 milyar dolar değerinde bir satış fiyatına ulaşabileceği belirtiliyor. Bu adım, dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden birine yönelik tarihi bir müdahale olarak değerlendiriliyor.
Adalet Bakanlığı’nın teklifi
Adalet Bakanlığı, Ağustos ayında Google’ın arama piyasasını yasa dışı bir şekilde tekelleştirdiğine hükmeden mahkemeye, yapay zeka ve Android akıllı telefon işletim sistemiyle ilgili önlemler alınmasını önerdi. Davaya dahil olan eyaletlerle iş birliği içinde çalışan antitröst yetkilileri, Çarşamba günü federal hakim Amit Mehta’ya veri lisanslama gereklilikleri getirilmesini öneren bir dosya sundu.
Mahkeme bu öneriyi kabul ederse, çevrimiçi arama piyasası ve hızla büyüyen yapay zeka endüstrisinde köklü değişiklikler yaşanabilir. Dava, Trump yönetimi döneminde açılmış ve Biden yönetimi döneminde devam ettirilmiştir. Bu dava, Washington’un 20 yıl önce Microsoft’u bölmeye yönelik başarısız girişiminden bu yana teknoloji sektörüne yönelik en agresif müdahale olarak kabul ediliyor.
Chrome’un stratejik önemi
Dünyanın en popüler web tarayıcısı olan Chrome, Google’ın reklamcılık işinin merkezinde yer alıyor. Şirket, kullanıcıların çevrimiçi faaliyetlerini takip ederek bu verileri daha etkili reklam hedeflemesi için kullanıyor ve bu sayede gelirlerinin büyük bir kısmını oluşturuyor. Google ayrıca Chrome’u, yapay zeka ürünü Gemini’ye yönlendirme aracı olarak kullanıyor. Gemini, bir yanıt-botundan, kullanıcıları internette takip eden bir asistana dönüşme potansiyeline sahip.
Bloomberg Intelligence analisti Mandeep Singh’e göre, bir satış durumunda Chrome’un değeri, “ayda 3 milyardan fazla aktif kullanıcıya sahip olduğu için en az 15-20 milyar dolar” olarak değerlendiriliyor. Ancak, Chrome’un doğrudan gelir sağlayan bir iş modeli olmadığını belirten uzmanlar, tarayıcının diğer Google hizmetlerine geçiş noktası olarak stratejik bir öneme sahip olduğunu vurguluyor.
Google’dan eleştiriler
Google’ın düzenleyici işlerden sorumlu başkan yardımcısı Lee-Anne Mulholland, Adalet Bakanlığı'nın “bu davadaki yasal sorunların ötesine geçen radikal bir gündem” izlediğini belirtti. Mulholland, “Hükümetin bu şekilde müdahale etmesi, tüketicilere, geliştiricilere ve Amerikan teknolojik liderliğine zarar verebilir” dedi.
Google ayrıca, Chrome’un başka şirketlerin eline geçmesi durumunda tarayıcıya yapılan yatırımların azalacağını ve tarayıcının ücretsiz kalma olasılığının düşeceğini belirtti.
Mahkemenin olası kararları
Hakim Mehta’nın Ağustos ayında Google’ın hem çevrimiçi arama hem de arama metni reklam piyasalarında antitröst yasalarını ihlal ettiğine hükmetmesi, 10 haftalık bir duruşmanın ardından geldi. Şirket, bu karara itiraz edeceğini açıkladı.
Mahkeme, 2025 yılının Ağustos ayına kadar nihai bir karar verecek. Bu süreçte, Google’ın popüler arama motorunun sonuçlarını ve verilerini lisanslaması, Android işletim sistemini diğer ürünlerinden ayırması ve reklam verenlerle daha fazla bilgi paylaşması gibi çeşitli öneriler değerlendiriliyor.
Yapay zeka ve veri kullanımı tartışmaları
Google, arama sonuçlarında “yapay zeka özetleri” sunmaya başladı. Bu özetler, kullanıcıların tıklama oranlarını düşürdüğü için web sitesi yayıncılarının tepkisine yol açtı. Adalet Bakanlığı’nın önerileri arasında, Google’ın arama sonuçlarını ve veri akışını lisanslama zorunluluğu getirilmesi de bulunuyor. Bu adım, rakip arama motorlarının ve yapay zeka girişimlerinin hızla büyümesine olanak tanıyabilir.
Potansiyel alıcılar kim olabilir?
Bir zorunlu ayrılma kararı verilirse, Chrome’un satın alınması için potansiyel alıcıların bulunması gerekecek. Ancak, Amazon gibi olası alıcılar da antitröst incelemeleriyle karşı karşıya. OpenAI gibi yapay zeka odaklı şirketlerin, Chrome’u satın alarak hem dağıtım hem de reklam işlerini güçlendirme potansiyeline sahip olabileceği belirtiliyor.
Emarketer dijital reklamcılık analisti Evelyn Mitchell-Wolf’a göre, ABD merkezli bir yapay zeka şirketi ile birleşme, hükümetin onayını daha kolay alabilir. Böyle bir hamle, ABD’nin küresel yapay zeka rekabetinde avantaj sağlamasına da katkıda bulunabilir.
