Rekabet Kurulu'ndan Tofaş/Stellantis devralma işlemine onay

Rekabet Kurulu, Tofaş ile Stellantis arasında planlanan devralma işlemine yatırım yapma şartına bağlı olarak onay verdi. Kurul’un bu kararı, Türkiye rekabet hukuku tarihinde ilk defa bir birleşme ve devralma izninin yatırım taahhüdüne bağlanması bakımından emsal teşkil ediyor. Kurulun gerekçesi, yalnızca işlem sonrası piyasa yapısındaki değişimleri dikkate alan statik analizlerin ötesine geçilmesi ve toplumsal refahın dinamik rekabet etkileriyle birlikte değerlendirilmesi gerektiği yönünde bir yaklaşımı yansıtıyor. Bu yönüyle kararın hem uluslararası içtihada hem de akademik literatüre önemli katkılar sunması bekleniyor.

Kurul, işlemin nihai onayına 2024 yılı Ekim ayında sunulan ilk taahhüt paketinin yetersiz bulunarak reddedilmesinin ardından, tarafların sunduğu ikinci ve revize edilmiş taahhüt paketiyle birlikte karar verdi. Kabul edilen taahhütler, sadece bir yatırım planını değil; aynı zamanda dağıtım ve satış kanallarına ilişkin yapısal düzenlemeleri ve yerli üretimin korunmasına yönelik tedbirleri de içeriyor.

Tofaş’ın üretim ve ihracat kapasitesini artırmayı hedefleyen yatırım planının istihdamı da artırıcı bir etkide bulunması bekleniyor. Bu yatırımların yalnızca otomotiv ana sanayisini değil, doğrudan ve dolaylı olarak yan sanayi firmalarını da olumlu şekilde etkileyeceği öngörülüyor. Rekabet Kurulu, bu planların Türkiye ekonomisine katkı sağlayacağı ve toplam toplumsal refahı artıracağı değerlendirmesiyle işleme izin verdi.

İzin kararının bir diğer belirleyici unsuru ise tarafların dağıtım ve satış kanallarına ilişkin sundukları yapısal taahhütler oldu. Kurul, söz konusu taahhütlerin tüketici tercihlerini sınırlama ve rakip markaların dağıtım/satış kanallarında faaliyet göstermesini zorlaştırma potansiyelini ortadan kaldırdığını vurguladı. Özellikle, tarafların kontrolündeki bayilerin “one-stop-shop (tek durak)” olarak hem kendi markalarını hem de rakip markaları temsil etme riskine karşı önleyici tedbirlerin alınmış olması, Kurul nezdinde önemli bir güvence olarak değerlendirildi.

Kurul, nihai karar aşamasında çok sayıda rakip teşebbüs ve sektör temsilcisinden görüş aldı. Bu görüşlerde dile getirilen eleştiriler ve uyarılar ayrıntılı bir şekilde değerlendirildi, işlem özelinde yapılan analizlerde dikkate alındı. Böylece karar süreci yalnızca tarafların beyanlarıyla sınırlı kalmayıp, çok paydaşlı bir değerlendirme ile şekillendi.

TOFAŞ hisselerinde olağanüstü fiyat hareketi

Şirketin Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetleri, son beş işlem gününde yaklaşık yüzde 10 oranında değer kazandı. Bu artışın neredeyse tamamı 17 ve 18 Nisan tarihlerindeki işlemlerde gerçekleşti. Hisse senetleri, özellikle 18 Nisan gününü yüzde 6’yı aşan bir yükselişle tamamlarken, karar öncesinde gözlemlenen bu ivmelenme, analistler ve piyasa katılımcıları tarafından olası bir Rekabet Kurulu onayının öncü sinyali olarak yorumlanmıştı.