Mahfi Eğilmez'den asgari ücret yorumu
- 4'te Ekonomi'de Mahfi Eğilmez ve CNBC-e Genel Yayın Yönetmeni Servet Yıldırım IMF'nin asgari ücret açıklamalarını değerlendirdi.
Mahfi Eğilmez, IMF Türkiye Masası Şefi Walsh'un asgari ücret zammına ilişkin açıklamalarını yorumladı.
Eğilmez, "Asgari ücret ve ücret. Asgari ücret arttırdığın zaman öbür ücretler de ister istemez artıyor. Aksi takdirde herkes asgari ücrete gelmiş gibi oluyor. Ücretlere genel olarak bakmak lazım. Burada iki görüş var birincisi ücret artışları enflasyona neden olur, ikincisi neden olmaz. Niye neden olmaz diyorlar. Onu biraz incelediğimiz zaman şöyle bir şey var. Yani yılın başında 100 lira olan bir ücret gelir 100 lirayken eğer yüzde 50 enflasyon varsa ve bu kişinin ücreti 50 liraya düştüyse satın alma gücü, sen buna 50 ilave edip tekrar 100'e çıkardığın zaman bu enflasyonist bir etki yaratmaz. Çünkü yılbaşında da satın alma gücü oydu. Tekrar aynı satın alma gücünü vermiş oluyoruz. Bir görüş bu ama öyle bile olsa bu bir enflasyonist baskı yaratabiliyor.
İki neden de birincisi bir kere ücretli sayısı artıyor, yani istihdam edilen kişi sayısı artıyor vesaire. İkincisi de o kaybettiğiyle satın alma gücü kaybolurken yeniden bir satın alma gücü vermiş oluyorsun fakat bütün bunlar bir yana yani kişilere bunu diyemezsin yani sen bunu kaybettin ama kusura bakma biz enflasyonu düşüreceğiz diye, o satın kaybolan satın alma gücünün verilmesi lazım. IMF'in bunu demesine ben bir şey diyemiyorum çünkü bu bir enflasyonla mücadele politikasının bir parçası ama eğer bütün diğer parçalar yapılıyor. Ve yapısal reformlara girişilmiş birtakım adımlar atılmışsa o zaman bunu kabul ettirmen mümkün. Ama hiçbir şey yapmıyorsan sadece ücretler üzerinden giderek faizi arttırıp bir de ücretleri düşük tutarak enflasyonu düşürmeye kalkıyorsan o zaman ücretli isyan ediyor, haklı. Buna diyecek hiçbir şey yok yani evet ücretler enflasyonu arttırabilir ama ücretleri arttırmamak da insanlığa aykırı yani çok net bir şey bu" dedi.
CNBC-e Genel Yayın Yönetmeni Servet Yıldırım ise "Orada şöyle bir şey var belki biraz aşmak lazım. Şimdi konuşan IMF Türkiye Başkanı Jim Walsh diyor ki; bu geçmiş yüksek artışların enflasyon nedenlerinden bahsetmiş. Bu yüksek artışın bu yıl olmamasını umuyoruz çünkü enflasyonun yüksek olduğu birçok ülkeden edindiğimiz deneyimlere göre asgari ücretin bu oranda artırılması enflasyon beklentileri için büyük çip oluşturuyor diyor. Tekrar demiş ki Türkiye'nin düşük gelirli çalışanların gelirlerini artırmak için nakit transferleri yapmak. Genel ücret artışı değil de bazı o kişilere yönelik nakit transferleri yapmak veya hükümet desteklerini daha etkili bir şekilde düzenleyerek sosyal programlar geliştirmesi gerekir demiş. Yani bunu ücret artışıyla yapmayın ama şu anda biraz soyut öneri gibi geliyor." diyerek IMF önerisinin arka planını açarken Eğilmez, "Ben buna kesinlikle karşıyım. Ya bu insanlar bu insanları zavallı aciz yerine koymak. Ya adamın bir emeği var, bu emeğin bir karşılığı var bütün dünyada. Bu emeğin karşılığını ücret olarak almak durumunda. Sen adama diyorsun ki şimdi ben sana sosyal yardım yapayım yani. Yani ülkenin büyük bölümünün sosyal yardıma muhtaç haleti var zaten. Öyle değil mi yani. Birçok insan sosyal yardıma biraz daha getirirsem bunu yani herkes ben emeğimi satıyorum, onun karşılığında neyse bunun karşılığını vereceğim. Bana 100 demişsin Ama yıl ortasında benim satın alma gücüm 50'ye düşmüş beni tekrar 100'e geri getir. Yani talep bu bence, son derece mantıklı doğru bir talep. Şimdi sen diyorsun ki asgari ücreti de o kadar arttırma, bunu da böyle yapma, zaten sendikalılık düştü, bütün dünyada düştü, Türkiye'de de düştü. Yani ben burada IMF'e kesinlikle katılmıyorum" yanıtını verdi.