Merkez Bankası enflasyon tahminini yükseltti

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Fatih Karahan yılın son enflasyon raporuna ilişkin basın toplantısı düzenledi.

Karahan, enflasyon tahminlerini yukarı yönlü revize ettiklerini açıkladı. Yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 38'den yüzde 44'e, 2025 tahmini de yüzde 14'ten yüzde 21'e çıkarıldı. 2026 enflasyon tahmini de yüzde 9'dan yüzde 12'ye yükseltildi.

Karahan'ın enflasyon raporuna ilişkin sunumundan öne çıkanlar şöyle:

Dezenflasyon süreci devam ediyor. Makroekonomik göstergeler de dezenflasyon süreciyle uyumlu ilerliyor. İç talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyonu destekleyici seviyelere geldiğini değerlendiriyoruz. Cari işlemler açığında düşüş sürüyor. Enflasyonun ana eğilimi öngörülerimizden yavaş olsa da iyileşiyor. Para politikasındaki sıkı duruşumuzu dezenflasyonun devamını sağlayacak şekilde sürdüreceğiz.

Küresel büyümede kademeli toparlanma öngörüsü korundu. Küresel merkez bankaları enflasyon eğilimini dikkate alarak parasal sıkılığı azaltıyor.

Talepteki dengelenme süreci devam ediyor. Büyümedeki talep kompozisyonu daha dengeli seyretti. Üçüncü çeyreğe ilişkin mevcut veriler yurt içi talepte ılımlı seyrin devam ettiğini gösteriyor. Talep koşulları enflasyonu düşüşü destekleyici seviyelere yaklaştı. Üçüncü çeyrekte çıktı açığı geriledi, yılın son çeyreğinde de devam ettiğini değerlendiriyoruz. İç talepte dengelenme sürecek. Çıktı açığı dezenflasyon sürecinin önemli bir bileşeni olacak.

"Cari dengede olumlu seyir sürecek"

Dış ticaret dengesindeki iyileşmi sürüyor. Cari açığın üçüncü çeyrekte azalmaya devam edeceğini tahmin ediyoruz. Cari dengede olumlu seyrin süreceğini öngörüyoruz.

"Aylık kira enflasyonu yavaşlayacak"

Enflasyon beklentilerinde iyileşme kademeli olarak devam ediyor. Ekim ayında enflasyonun ana eğilimindeki düşüş sürdü. Enflasyonun ana eğilimindeki iyileşme temel malların öncülüğünde devam ediyor. Kira dışındaki hizmetlerde fiyat artışları kademeli olarak güç kaybetmektedir. Son çeyrekte aylık kira enflasyonun yavaşlayacağına işaret ediyor.

"Talepteki zayıflamayla fiyat artışınının genele yayılımı azalıyor"

Sanayi sektöründe firmaların fiyatlama davranışları iyileşiyor. Üretici enflasyonundaki seyir TÜFE'de mal fiyatlarını olumlu etkiliyor. Temel mallarda fiyat artışları önemli ölçüde zayıfladı. Genel itibarıyla temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam ediyor. Talep koşullarındaki zayıflamayla fiyat artışının genele yayılımı azalıyor. Tüm sektörlerin enflasyon beklentileri kademeli bir şekilde geriliyor. Enflasyon beklentilerindeki iyileşmenin hızı arzu ettiğimiz gibi değil.

"TL mevduatın payı yüzde 56 seviyesine ulaştı"

Sıkı para politikası duruşumuzla beklentilerin dezenflasyon sürecine katkı verecek şekilde oluşmasını sağlamakta kararlıyız. Sıkı parasal duruş makroihtiyati adımlarla destekleniyor. Araç setimizi etkili bir şekilde kullanmaya devam edeceğiz. Finansal koşullardaki sıkılık devam ediyor. Uzun vadeli TL finansman maliyetlerinin azaldığını gözlemledik. Para politikası duruşumuz ve makroihtiyati çerçevemiz mevduat faizlerinin TL'ye geçişi ve tasarrufları destekleyici seviyelerde kalmasını sağlayacak. TL varlıklara olan ilgi arttı. TL mevduatın payı yüzde 56 seviyesine ulaştı, KKM payı yüzde 8'in altına indi.

Sıkı para politikası duruşumuz risk priminin düşüşünü destekledi. Rezerv seviyesi ve kompozisyonu kayda değer şekilde iyileşti. Risk primi ılımlı seyrini sürdürdü.

Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon tahmini yükseldi

2024 ve 2025 enflasyon tahminlerini yüzde 44 (Önceki yüzde 38) ve yüzde 21 (Önceki yüzde 14) olarak yukarı yönlü güncelledik. 2026 sonunda yüzde 12'ye (Önceki yüzde 9) gerileyeceğini öngörüyoruz. Enflasyonun orta vadede yüzde 5 hedefine yakınsayarak istikrar kazanacağını tahmin ediyoruz. Para politikasındaki temkinli duruşun sürdürülmesiyle yıllık enflasyonun önümüzdeki dönemde istikrarlı olarak gerileyeceğini öngörüyoruz. Tahmin aralıklarının alt ve üst noktaları da 2024 yılı için yüzde 42 ve 46, 2025 yılı için yüzde 16 ve 26, 2026 yılı için ise yüzde 6 ve 18'e tekabül etmektedir.

Son dönemde yüksek seyreden gıda fiyatları 2024 yıl sonu tahminin güncellenmesine 1,6 puan etki etti. Türk Lirası cinsi ithalat fiyatları ve talep koşullarının tahmin güncellememiz üzerindeki toplam etkisi yarım puan oldu. Beklentilerdeki gerilemenin öngörülerimizden yavaş gerçekleşmesi, başlangıç koşulları ve enflasyonun ana eğilimi, 2024 yıl sonu tahminimizi 3,9 puan yukarıya çekti. 2025 yıl sonu tahmin güncellemesinde ise, gıda fiyatları, Türk lirası cinsi ithalat fiyatları ve yönetilen yönlendirilen fiyat varsayımlarımızdan gelen toplam etkiyi 3,3 puan olarak hesaplıyoruz. Ayrıca, 2024 tahminimizdeki güncelleme, enflasyon ataleti ve ana eğilim vasıtasıyla, 2025 yıl sonu tahminimizi 3,5 puan yukarı çekti. Son olarak, çıktı açığı patikasındaki güncellemenin 2025 yıl sonu tahminimiz üzerindeki etkisi 0,2 puan oldu.

"Enflasyon mart ayında yüzde 38'e düşer"

Soruları yanıtlayan Karahan, yıllık enflasyonun seyrine ilişkin olarak "Enflasyonda üst bant olan yüzde 42'ye yıl sonunda gelmeyi düşünüyorduk, en kötü ihtimalle, mevcut durumda baktığımızda buraya ocak ayında ulaşacağız, ama bizim hedefimiz orta nokta, 38'e de mart ayında ulaşacağımızı değerlendiriyoruz" dedi.

"Faiz indirim döngüsü başladığında bile sıkı duruş korunacak"

Faizin mevcut seviyenin korunmasının parasal sıkılığın artması anlamna geldiğini belirten Karahan, "Önümüzdeki dönemde politika faizinin ve makroihtiyati düzenlemelerin optimal bileşimi dikkate alınarak enflasyonu patikamızla uyumlu bir şekilde düşürecek sıkılığı sağlayacağız. Enflasyonun ana eğilimindeki düşüşe bağlı olarak indirim döngüsü başladığında bile sıkı duruşumuzu koruyacağımızı ifade etmek istiyorum. TL'yi destekleyecek adımları atmaya devam edeceğiz" diye konuştu.

Merkez Bankası'ndan asgari ücret açıklaması

Asgari ücret artışına yönelik soruyu yanıtlayan Karahan şunları kaydetti: "İddia edildiği gibi başka bir şey söylediğimiz doğru değil. Bu konuda bizim şöyle olmalı gibi bir değerlendirmemiz doğru olmaz. Biz karar verici değiliz. Biz bu kurulun tarafı olmadığımız gibi resmi ya da gayriresmi tavsiyede bulunmuyoruz. Varsayımları yaparken yetkili mercilerin açıklaması üzerinden tahminleri oluşturuyoruz. Yüksek enflasyon ortamında ücretler reel olarak erir. Bizim yapmamız gereken enflasyonu kalıcı düşürüp fiyat istikrarını sağlamak. Bu konuda kararlı duruşumuzu gösterdiğimizi düşünüyorum. Enflasyonun düştüğünde refah artışının daha düzgün bir şekilde paylaşıldığını göreceğimizi düşünüyorum."

"2024 kalanında aylık enflasyonu yüzde 1,5'in biraz üstü bekliyoruz"

Kalan iki ayda aylık 1,5'in biraz üstü enflasyon beklentileri olduğunu belirterek, "İlk çeyrekte artacağını düşünüyoruz ama üçüncü çeyrekten itibaren yüzde 1,5'in altına inecek ve yılı 1'e yakın bitirecek şekilde öngörüyoruz" dedi.

"Harcama tarafında katılık var"

Harcama tarafında katılık olduğunu kaydeden Karahan, özellikle deprem harcamaları kaynaklı, bu harcamaların azalmasıyla önümüzdeki sene buradan bir katkı geleceğini, bu sene alınan önlemlerin etkisinin gelecek sene daha net görüleceğini ifade etti.

"TL'ye dönüşü sekteye uğratacak adım atmayız"

Karahan, faiz indirim döngüsü başlarsa hiç bir şekilde dezenflasyon sürecini ya da TL'ye olan dönüşü sekteye uğratacak bir adım atmayacaklarını söyledi. Karahan, faiz konusunda veri odaklı gideceklerini, gerekli iletişimi gerektiği zamanda yapacaklarını kaydetti.

Akçay: Ücret artışında ileriye dönük endekslemeye geçmeliyiz

Asgari ücret artış oranlarına ilişkin çalışmaları olduğunu ancak tavsiye merci olmadıklarını belirten TCMB Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay ücret artışına ilişkin olarak, "Bir noktada illaki ileriye dönük endekslemeye geçmek durumundayız, hem kamuda hem özel sektörde bir noktada devreye girmek zorunda, bu konjonktürün bunun için uygun bir dönem olduğu kanaatindeyim. Geriden gelen travmalar ile beklentilerin kırılması kolay olmuyor" ifadelerini kullandı.