Almanya'da Trump korkusu. Zarar 180 milyar euroyu bulabilir
- CNBC-e Londra Temsilcisi Avrupa ekonomileri ve piyasalarında son gündemi değerlendirdi.
Avrupa borsalarında pozitif bir gün geride kaldı. Özellikle bilanço odaklı bir gündü. Amerika tarafında önceki günden devralınan olumsuz havanın çok da etkisi olmadığı görüldü. Genel olarak önde gelen bütün büyük borsalarda yükselişler vardı.
Özellikle seyahat ve eğlence hisselerinin yüzde 3'ten fazla primli olduğu dikkat çekti. Fransız otomotiv üreticisi daha pahalı modellerine olan talebin güçlü gelmesi nedeniyle üçüncü çeyrekte iyi bir bilanço açıkladı. Renault hisselerinde günün erken saatlerinde yüzde 7'den fazla prim oluştu. Sonrasında bu prim yüzde 5'lere doğru törpülendi. İngiliz Barclays beklenenden iyi bir bilanço açıkladı.
Hisselerinde yüzde 5'in üzerinde prim oluştu. Fransız moda devi Hermes özellikle çantalarına olan talebin lüks satışlardaki genel düşüşü telafi etmesi nedeniyle güçlü üçüncü çeyrek bilançosu sayesinde hisselerinde yükseliş görülen şirketlerdendi. Seyahat ve eğlence tarafında primler var. İsveçli oyun şirketi Evolution'un hisseleri bir ara yüzde 14'e kadar yükseldi.
Bu haftanın veri gündemi zayıftı ama özellikle PMI verileri öncü bir gösterge olarak dördüncü çeyreğin ilk ayına ilişkin ekim ayına ilişkin izlenecek verilerdendi. O veriler Euro bölgesi için açıklandı. Euro PMI ekim ayında daralmaya devam ediyor hala 50'nin altında. 49.7 olarak gerçekleşti. Belki bir önceki ayın biraz üzerinde ama beklentilerin ve kritik 50 seviyesinin hala altında.
Özellikle Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya tarafında imalat, PMI yine belki beklentinin üzerinde ama 42.6 ile oldukça düşük bir seviye. Yine dördüncü çeyreğin başlangıcı. Belki bir parçahizmetler sektörü iyi gidiyor ama imalat tarafında daralma devam ediyor yorumları var. Fransa'da da benzer bir tablo var. Burada 50'nin altı daralmayı üzeri ise büyümeye işaret ediyor. Bundesbank'ın ekim ayı raporu da çarpıcı tespitler içeriyor.
Özellikle Alman ekonomisinin yavaşladığı tespiti yer aldı. Almanya yaz aylarında daralmaya devam etti. Son çeyrekte de ekonomik faaliyetler zayıf kalmaya devam ediyor şeklinde bir değerlendirme var.
İngiltere'den de PMI verisi geldi. On bir ayın en düşük seviyesi açıklandı.
Aslında Birleşik PMI endeksi hükümetin merakla beklenen 30 Ekim bütçesi öncesinde özel sektörün durumunun çok da parlak olmadığına işaret ediyor. Üretim ve hizmet sektörlerinin sağlığını ölçen endekslerde yine zayıf bir tablo olduğu görülüyor. 11 ayın en düşük seviyesi izleniyor. Bu arada iş dünyasına dair belirsizliğin devam ettiğinin ve büyümeye dair endişelerin kısa vadeli olarak sürdüğünün bir göstergesi yorumları da alındı bu veriyle birlikte. Bu arada NASDAQ'ta listelenen Alman hava taksi şirketi Lilium zorda. İki yan kuruluşu iflas başvurusunda bulundu.
Yeterli ek fon sağlayamadığı belirtiliyor. Özellikle borçlarını ödeyemeyecek hale gelmesine bu durumun yol açtığı belirtildi. Haberlerin ardından Lilium hisseleri yüzde 45 düştü. Ancak ilk başta da yüzde 60'tan fazla değer kaybetmişti. Alman hükümetinden 50 milyon euro kredi talep etti şirket.
Ancak bu talep, Lilium'un iflas başvuruları, şirketin NASDAQ Global select marketten çıkarılmasına, hisselerin askıya alınmasına yol açabilir haberleri de var. Ve Alman Ekonomi Enstitüsü'nden olası ikinci Trump Dönemi analizi var. Aslında Avrupa tarafında Amerikan seçim hesapları şimdiden yapılmaya başlandı. Özellikle Alman Ekonomi Enstitüsü Trump'ın yeniden Amerikan başkanı seçilmesi halinde. Amerika'nın Avrupa Birliği de dahil olmak üzere gümrük tarifelerini artırmasının küresel ticaret düzenine iyice karmaşık hale getirileceğine dikkat çekiyor ve Washington'la bir ticaret savaşı yaşanması halinde Almanya'nın milyarlarca euroluk kayıpla karşı karşıya kalacağına dikkat çekildi.
Burada özellikle 2025'te Amerika gümrük vergilerini genel olarak yüzde 10 artırırsa, bu Avrupa Birliği'nin de yüzde 10'luk bir misillemeyle karşılık vermesine yol açarsa Almanya'nın Gayri Safi Yurtiçi Hasıasındaki kaybın 127 milyar euroyu bulabileceği belirtiliyor. Bu ilk senaryo. İkinci senaryoda bu oran yüzde 10 değil de 20 olursa, o zaman 4 yıl içinde bu kaybın 180 milyar euroya kadar çıkabileceği belirtiliyor. Özellikle ilk 2 yıl daha olumsuz sonuçlar yaşanacağı, daha sonra olumsuz sonuçların törpüleyici beklentisi beklentisi de var. Bu arada IFO benzer bir tespitte bulunuyor.
Özellikle 2000 şirketle yapılan bir ankete göre Almanya'da neredeyse her iki sanayi şirketinden biri Trump'ın başkan seçilmesinin kendi faaliyetleri üzerinde olumsuz etki yaratmasını beklediğini de duyurdu. Tabii Trump ihtimali artıyor. CNBC de All Amerika ekonomik anketi yaptı bu konuyla ilgili ve Amerikan başkanlık seçimlerinin çekişmeli gittiğine işaret eden bir anket sonucu ortaya çıktı. Özellikle ekonomi konusunda Trump'ın, Harris'in çok önünde olduğuna dikkat çekiliyor. Yüzde 48'e 46 gibi bir sonuç ortaya çıktı.
Yüzde 3'lük bir bir hata payı olduğu da düşünülürse başa baş giden bir seçimle karşı karşıyayız yorumları var. 15-19 Ekim tarihleri arasında yapıldı anket. 1000 seçmenden örneklem alınmış ve özellikle seçmenlerin ekonomi konularında Trump'ı tercih ettiği CNBC'nin anketinde ortaya çıkıyor. Seçmenlerin yüzde 42'si Trump kazanırsa mali açıdan daha iyi olacağını düşünürken bu oran Harris için sadece yüzde 24 olarak öne çıkmış.