Trump'ın tarife kararları sonrası küresel piyasalar sert düştü
- ABD Başkanı Donald Trump, bugünden itibaren Meksika ve Kanada’dan ithal edilen ürünlere yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Bu adım, Kuzey Amerika’da bir ticaret savaşını tetikleme riski taşırken, küresel finans piyasalarında sert düşüşlere yol açtı.
ABD Başkanı Donald Trump, bugünden itibaren Meksika ve Kanada’dan ithal edilen ürünlere yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Bu adım, Kuzey Amerika’da bir ticaret savaşını tetikleme riski taşırken, küresel finans piyasalarında sert düşüşlere yol açtı.
Trump’ın dün yaptığı açıklamalar sonrası küresel borsalarda satış dalgası yaşanırken, tahvil faizleri geriledi. Meksika pesosu ve Kanada doları değer kaybetti.
"Tarife koymak zorundayız. Onların yapması gereken, otomobil fabrikalarını ve diğer tesislerini ABD’ye taşımak. Böyle bir durumda tarifeye tabi olmayacaklar" diyen Trump, Beyaz Saray’da gazetecilere konuştu.
"Hiçbir anlaşma zemini kalmadı"
Trump, Meksika ve Kanada'ya uygulanacak gümrük vergisini engelleyecek bir anlaşma için artık "hiçbir alan kalmadığını" belirterek, ABD'ye yönelik fentanil akışını durdurmaya yönelik bir uzlaşı ihtimalini reddetti.
Bunun yanı sıra, Trump yönetimi Çin'den ithal edilen tüm ürünlerdeki mevcut yüzde 10 gümrük vergisini yüzde 20’ye çıkaracağını da duyurdu. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, "Pekin, yasa dışı uyuşturucu krizini hafifletmek için yeterli adımları atmamıştır" ifadelerine yer verildi.
Kuzey Amerika ekonomisine büyük darbe
Ekonomistler ve iş dünyası temsilcileri, ABD’nin Kanada ve Meksika’ya yönelik tarifelerinin, yıllık 900 milyar doları aşan ticareti ciddi şekilde sarsacağını ve bölgesel ekonomiye büyük zarar vereceğini belirtiyor.
Trump yönetimi, vergilerin salı günü yürürlüğe gireceğini ve ABD Gümrük ve Sınır Koruma Birimi’nin Meksika ve Kanada’dan gelen ürünlerden yüzde 25, Kanada’dan gelen enerji ürünlerinden ise yüzde 10 vergi almaya başlayacağını açıkladı. Aynı anda Çin’e yönelik yeni tarifeler de devreye girecek.
Kanada: ABD geri adım atana kadar tarifelerimiz sürecek
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD’nin tarifeleri yürürlüğe koyması halinde 155 milyar Kanada doları (107 milyar ABD doları) değerinde ABD ürününe yüzde 25 misilleme vergisi uygulanacağını duyurdu. Trudeau, Kanada’nın misilleme tarifelerinin ilk etapta 30 milyar dolarlık ABD ürününü kapsayacağını, kalan 125 milyar dolarlık kısım için ise 21 gün içinde yeni vergilerin devreye gireceğini söyledi.
"ABD bu ticaret hamlesini geri çekene kadar tarifelerimiz yürürlükte kalacak" diyen Trudeau, eyalet yönetimleriyle birlikte ek ekonomik tedbirler üzerinde çalıştıklarını belirtti.
Meksika Ekonomi Bakanlığı ise resmi yanıtın bugün Cumhurbaşkanı Claudia Sheinbaum’un düzenli sabah basın toplantısında verileceğini açıkladı. Sheinbaum daha önce, "B ve C planlarımız hazır" diyerek sert karşılık verileceğinin sinyalini vermişti.
Ontario Eyalet Başkanı Doug Ford ise NBC’ye verdiği demeçte, "Bu tarifeler hem ABD hem de Kanada için tam bir felaket olacak" dedi. Ford, Michigan’daki otomobil fabrikalarının bir hafta içinde kapanabileceğini, ayrıca ABD’ye nikel ve elektrik ihracatını durdurabileceğini söyledi.
Çin ve küresel piyasalar tepkili
Çin Ticaret Bakanlığı, Washington’un kararına karşılık olarak "Derhal geri çekilmeli, aksi takdirde misilleme gelecek" açıklamasında bulundu. Çin’in devlet destekli Global Times gazetesi ise Pekin’in ABD tarım ve gıda ürünlerine yönelik yeni misilleme tarifeleri uygulayabileceğini yazdı.
Trump’ın duyurusunun ardından finans piyasaları sarsıldı. Dow Jones Endeksi 649,67 puan (yüzde 1,48) düşerken, S&P 500 yüzde 1,76, Nasdaq ise yüzde 2,64 değer kaybetti.
Otomobil üreticileri de ağır darbe aldı. General Motors yüzde 4, Ford ise yüzde 1,7 değer kaybetti. Ekonomistler, otomobil sektörünün tedarik zincirlerinin üç ülke arasında gidip gelmesi nedeniyle en büyük darbeyi alacağını belirtiyor. "Fiyatlar artacak, talep düşecek" uyarısında bulunuyorlar.
ABD Temsilciler Meclisi Üyesi Suzan DelBene ise Trump’ın tarifelerinin Amerikan hane halklarına gıda, benzin ve ilaç fiyatları açısından binlerce dolarlık ek yük getireceğini belirtti. "Hiçbir başkan, Kongre oylaması olmadan vergi artıramamalı" dedi.
Beyaz Saray Ticaret Danışmanı Peter Navarro ise "Tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisi küçük olacak, Başkan kararından vazgeçmeyecek" ifadelerini kullandı.
Yeni Ticaret Savaşları kapıda
Trump, geçtiğimiz hafta dijital hizmet vergileri uygulayan ülkelere yönelik yeni soruşturmalar başlatmış, Çin gemilerine liman başına 1,5 milyon dolarlık ek ücret getirmeyi önermiş ve bakır ithalatına yönelik ek tarifeler planladığını duyurmuştu.
Ayrıca, Kanada’nın ahşap ve kereste ihracatına yönelik yeni bir ulusal güvenlik soruşturması başlatıldığını açıklayan Trump, Kanada’nın zaten yüzde 14,5 oranında ek tarifeye tabi olan yumuşak ağaç ihracatının daha fazla vergilendirilebileceğini belirtti.
Uzmanlar, Trump’ın agresif ticaret politikalarının küresel enflasyonu daha da yükseltebileceğini ve dünya ekonomisini resesyona sürükleyebileceğini belirtiyor. "Bu tarifeler ekonomiye steroid etkisi yapar ama sonuçları ağır olur" diyen ekonomi uzmanı Desmond Lachman, küresel ticaret savaşlarının kapıda olduğunu vurguladı.
