Mahfi Eğilmez: OVP'nin 3 ayda bir güncellenmesi lazım
- İktisatçı Mahfi Eğilmez, Orta Vadeli Program'ın tahminlerinin geride kaldığını belirterek, "OVP'yi üç ayda bir güncellemekte fayda var" dedi.
İktisatçı Mahfi Eğilmez, ekonomide son gelişmeleri CNBC-e canlı yayınında 4'te Ekonomi programında değerlendirdi.
Eğilmez'in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Almanya'nın resesyona girmemesi 'Japonya gibi olur mu' endişesini hafifletti. Bizim ihracat ağırlığımız Avrupa olduğu için euro ağırlıklı. TL'nin euroya karşı değer kaybetmesi lehimize bir durum. Borçların çoğunluğu dolarla.
Türkiye için en uygun tanım geniş tanımlı işsizlik. Yüzde 7,9'luk işsizlik oranının yüzde 8'in altına düşmesi önemli. Ama geniş tanımlı işsizlik de uzun dönemin en yüksek oranı yüzde 28,8. İşsiz kalıyor insanlar ama nasıl olsa bulamam deyip bu tarafa geçiyorlar. Aradaki fark 21 puana çıktı. İnsanlar demek ki umudu kesip başvurmuyorlar ya da işi kabul etmiyor.
"CDS primi 340'a geldi, bu ciddi bir olay"
(S&P'in Türkiye kredi notu kararı) Reyting şirketleri 2008 krizinden itibaren çok tartışılır hale geldi. ABD Hazinesi'nin çok güdümünde gidiyorlar. Ben çok ciddiye almıyorum. Daha ciddi olanı CDS primi. Orada da çok sığ bir piyasa. 340'a geldi 250'lerden. Oralarda duruyor. Bu daha ciddi bir olay. Swap hariç net rezervde 21 milyar dolardayız bir ara 50'lere gelmiştik.
Mart 2026 için piyasa katılımcıları 24,6 beklerken Nisan 2026'da artacağını bekliyorlar. Aynı beklenti reel sektörde de var. Hanehalkı aynı yerde duruyor.
(IMF'nin büyüme tahmini) IMF'nin TL ve dolarla yaptığı hesaplarından giderek ortalama kur 41,8 çıkıyor. Kabaca aynı oranda olursa diye kendim yaptım hesap, 45,2 de yıl sonu görünüyor kabaca. OVP ile kıyaslarsak tuhaf kaldı. IMF yüzde 2,7 büyür diyor, OVP yüzde 4 diyor. IMF yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 31, OVP enflasyonda yüzde 17,5'ta kaldı. OVP'nin güncelleştirilmesi lazım. Üç ayda bir güncellemekte fayda var.
(Kapasite kullanım oranı) Sanayi üretiminde düşüş var, bunu sektör temsilcileriyle konuştuğumuzda da görüyoruz.
"1 dolarlık gelir için 3 dolarlık borç"
2000 yılında GSYH toplamı 34 trilyon dolardı. Buna karşılık o dönemin borçlanma tutarı 110 trilyon dolardı. 2024'te GSYH 111 trilyon dolara çıkmış. Borç stoku 320 trilyon dolara çıkmış. Kaba hesaplamayla 1 dolarlık gelir için 3 dolar borçlanmak zorundayız. Borçkolik bir dünya olmuş. Bu sadece Türkiye için dünya açısından böyle. Çok da sağlıklı değil. Sürekli borç yaratarak büyüyen bir dünya, nereye kadar gidecek bu? Ne kadar borç o kadar büyümeye kadar geldik.
