İtalya'da espresso artık 1 euro değil
- Küresel kahve fiyatları, Brezilya ve Vietnam'daki olumsuz hava koşulları ile artan nakliye maliyetleri nedeniyle rekor seviyelere yükseldi.
- Bu durum, tüketici maliyetlerini artırırken, üreticilerin daha ucuz çekirdekler ekleyerek kar marjlarını korumaya çalışmalarına neden oldu.
- İtalya’da, kafelerde sabah espresso keyfi artık 1 euroya yapılamıyor. Assoutenti’ye göre, 2021’den bu yana fiyat yüzde 15 arttı ve bu yıl 1,20 euroya yükseldi.
Olumsuz hava koşullarının mahsulleri bozmasıyla birlikte küresel kahve fiyatları rekor seviyelere çıktı. Bu durum bir yandan tüketiciler için maliyeti artırırken diğer yandan üreticiler için daha düşük maliyetli çekirdekleri harmanlarına eklemeye zorluyor.
Son aylarda hem daha uygun maliyetli robusta çekirdeklerinin hem de daha yüksek kaliteli arabica çekirdeklerinin fiyatları arttı.
Küresel ölçekte referans olarak kabul edilen Londra robusta vadeli işlemleri, geçen hafta ton başına 4 bin 971 dolara çıkarak rekor kırdı. New York’ta işlem gören arabica vadeli işlemleri ise kilogram başına yaklaşık 5,49 dolar yükselerek, on yılların en yüksek seviyelerine yaklaştı.
Yapay zeka kullanan bir emtia fiyatı tahmin şirketi olan ChAI’nin kurucu ortağı Steve Butler, Financial Times'a yaptığı açıklamada fiyatların henüz zirveye ulaşmamış olabileceğini söyledi. Ayrıca, bu yükselişin spekülatörleri cezbettiğini ve fiyatların artmaya devam edeceği yönündeki bahislerini artırmalarının muhtemel olduğunu belirtti.
Kahve üretimini soğuk hava etkiledi
Dünya kahve üretiminin yaklaşık üçte biri Brezilya'da. Buradaki çekirdeklerin yaklaşık yüzde 70'i ise arabica çekirdekleri. Ülkedeki son soğuk hava dalgası, arz sıkıntılarına ilişkin korkuları artırdı. Daha önce de dünyanın en büyük robusta üreticisi Vietnam’da aylarca süren kuraklık yaşanmıştı. Tüm bunlar global çekirdek arzını üst üste dördüncü yılda da eksiklikle karşı karşıya bıraktı.
Öte yandan nakliye maliyetleri de baskı oluşturuyor. Kasım ayından bu yana Husiler tarafından Kızıldeniz’de gerçekleştirilen saldırılar, Asya ile Avrupa arasında seyahat eden gemileri Süveyş Kanalı yerine Ümit Burnu etrafından daha uzun bir rota izlemeye zorladı. Bu da maliyetleri artırıyor ve günün sonunda maliyetler tüketicilere de yansıyor.
İtalya’da, kafelerde sabah espresso keyfi artık 1 euroya yapılamıyor. Ülke genelindeki şehirlerde ortalama fiyat, tüketici grubu Assoutenti’ye göre, 2021’den bu yana yüzde 15 artarak bu yıl 1,20 euroya yükseldi.
Tüketiciler ayrıca tat değişikliklerini de fark edebilirler. Arabica fiyatlarının 2021 ortasından 2023’ün başına kadar yüksek olduğu ve robusta arzının bol olduğu dönemde, üreticiler karışımlarına daha ucuz çekirdekleri eklemeye başladılar. Bu da Vietnam ve Brezilya’daki stokların azalmasına ve dolayısıyla 2024’te kahve fiyatlarının artışına zemin hazırladı.
Şimdi, her iki çekirdek türünün maliyetlerindeki artışla karşı karşıya kalan üreticiler, azalan kar marjlarını korumak için başta Brezilya olmak üzere daha ucuz üreticilerden arabica tedarik etmeye ve harmanlarına daha düşük maliyetli çekirdek türleri eklemeye çalışıyorlar.
Kıdemli kahve analisti Judy Ganes, "Normalde, New York ve Londra arasındaki fark yalnızca fiyatlar düşük olduğunda daralırdı. Şimdi, fiyatlar yüksek olduğunda üreticiler, çoğunlukla Brezilya’dan olmak üzere daha düşük dereceli çekirdekleri harmanlarına ekliyorlar" dedi.
Hala bir kakao değil
Kahve piyasasında yukarı yönlü bir baskı olsa da uzmanlar bunun hala kakao piyasası kadar çetin bir durum olmadığını söylüyor.
Çikolata yapımında kullanılan ana bileşen olan kakao fiyatları fırladı ve hedge fonları ile diğer spekülatörler zarar eden bahislerden çıkmak için çabalarken aşırı piyasa dalgalanmalarına yol açtı.
Kahve henüz benzer bir oynaklık yaşamadı.