IEA Başkanı Fatih Birol: Tarife savaşının daha başındayız
- Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol’dan Uluslararası Enerji Güvenliğinin Geleceği Konferansı’nda kritik uyarılar geldi.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, Londra’da düzenlenen Uluslararası Enerji Güvenliğinin Geleceği konferansında, enerji güvenliği ve küresel ticaretteki gerilimlere ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
CNBC-e Londra Temsilcisi Berfu Güven’in sorularını yanıtlayan Birol, “Tarife savaşlarının daha başındayız” diyerek küresel ekonomiyi bekleyen risklere dikkat çekti.
Birleşik Krallık hükümeti ve Uluslararası Enerji Ajansı ev sahipliğinde düzenlenen konferans, beş kıtadan 60 ülkenin katılımıyla gerçekleşti. Kritik mineraller, yenilenebilir enerji ve küresel enerji güvenliği gibi başlıklarda derinlemesine görüş alışverişi yapıldı.
“Yumurtaları aynı sepete koymamalıyız”
Temiz enerji teknolojilerinin hızla yayıldığına dikkat çeken Birol, bu teknolojilerin temel hammaddesi olan kritik minerallerdeki yoğunlaşmanın ciddi bir risk yarattığını belirtti. “Elektrikli arabalar, güneş panelleri gibi teknolojiler için gereken mineraller – örneğin bakır ve galanyum – şu anda sadece 1-2 ülke tarafından işlenip tedarik ediliyor. Bu ülkelerde oluşabilecek teknik veya jeopolitik bir aksaklık tüm dünya üretimini durdurabilir” dedi.
Bu alandaki en büyük oyuncunun Çin olduğuna işaret eden Birol, “Dünya genelindeki kritik minerallerin yüzde 80’ini Çin işliyor. Bu kadar yoğun bir bağımlılık hiçbir ülke için sağlıklı değil” diye ekledi.
“Çin’le çalışmamak mümkün değil”
Her ne kadar Çin bu zirvede fiziksel olarak yer almıyor olsa da Birol, Çin’le temasların sürdüğünü ve gelecek haftalarda doğrudan görüşmeler yapılacağını belirtti. “Çin, IEA’nın bir üyesi ve dünyanın en büyük enerji tüketicilerinden biri. Onlarla iş birliği şart” dedi.
Ancak Birol, ABD ile Çin arasında süren tarife savaşlarının iş birliğini zorlaştırdığını vurguladı:
“Tarife savaşları devam edecek. Hatta bence şu an daha başındayız. Bu savaşlar dünya ekonomisini ciddi şekilde olumsuz etkileyebilir. O yüzden ülkeler ekonomilerini bu sürece dayanıklı hale getirmeli”
Türkiye’nin rolü büyüyor
Türkiye’nin son yıllarda enerji alanında attığı adımları olumlu değerlendiren Birol, özellikle güneş, rüzgar ve hidroelektrik gibi yenilenebilir kaynaklarda büyümenin altını çizdi. Nükleer gündeme de değinen Birol, yeni projelerde partner seçiminin stratejik önemde olduğunu belirtti.
“Bir tane nükleer santral yapıyoruz. Umarım birkaç tane daha gelecek ama
burada partnerlerimizi iyi seçmemiz lazım. Enerji güvenliğinde bir numaralı ilke çeşitlendirme. Tek bir ülkeye bağımlı kalmamak gerekir” dedi.
Üç altın kural
Birol’a göre enerji güvenliğinde başarı için gereken üç temel kural “çeşitlilik, öngörülebilirlik ve işbirliği” ancak günümüz koşullarında en zoru “çeşitlilik”i sağlamak.
Konferans, küresel enerji güvenliğinin yeniden şekillendiği bir dönemde, ülkeler arası işbirliğinin ne kadar kritik olduğunu bir kez daha ortaya koydu.
Fatih Birol “Dünyadaki jeopolitik tansiyonun bu kadar arttığı bir dönemde herhalde en önemli uluslararası toplantı bu toplantı oldu” dedi.
