En çok plastik atık üreten şirketler: 56 firma kirliliğin yarısından sorumlu
- Plastik üretimi 2000 yılından beri ikiye katlanırken bunların sadece yüzde 9'u dönüştürülüyor.
- 84 ülkede 100 binden fazla gönüllünün yardımıyla yapılan bir çalışmaya göre 56 şirket kirliliğin yarısını yaratıyor.
- Kirlilik ve üretim arasında ise doğrudan bir ilişki bulunuyor.
Her yıl 400 milyon ton plastik üretiliyor. Bu üretilen plastiğin büyük bir kısmı çevre kirliliğine katkı yaparak doğaya atılıyor. Toprak, akarsular, denizler ve okyanuslar kirleniyor. Doğadaki çözünmeyle büyük paketler mikroplastik haline gelip bedenlerimize giriyor.
Dünya genelinde 84 ülkeden 100 binden fazla gönüllünün katıldığı bir çalışma plastik kirliliğinin şirket haritasını çıkardı. 2018-2022 yılları arasında 1,8 milyon plastik atık toplandı. Gönüllüler bu atıkları türüne ve ait oldukları şirkete göre sınıflandırdı. Toplanan atıkların 910 bininde üretici markanın logosuna rastlandı. Araştırmacılar kalanında ise marka etiketlerinin güneş ışığı, sürtünme ve hava olayları nedeniyle silindiğini ifade etti.
Kirliliğin yarısından 56 firma sorumlu
Plastik üretimi 2000 yılından beri ikiye katlandı. Araştırmalara göre atıkların sadece yüzde 9’u geri dönüştürülüyor.
Plastik kirliliğinden sorumlu firmalara bakıldığında ise kirliliğin yarısını 56 şirket yaratıyor. The Coca Cola Company dünya genelindeki atıkların yüzde 11’inden sorumluyken onu sırasıyla Pepsi, Nestle, Danone, Altria (Philip Morris US), Bakhresa Group, Wings, Unilever ve Mayora Indah takip ediyor. İlk 10 şirket kirliliğin yüzde 30’undan fazlasını yaratıyor.
Kirliliği en çok yaratan sektörler ise içecek ve sigara. Tek kullanımlık paketlere dayanan bu şirketler küresel ölçekte neredeyse her ülkede faaliyet gösteriyorlar.
Üretim ve kirlilik arasındaki ilişki
Araştırmanın sonuçlarına göre kirlilik ve üretim arasında neredeyse bire bir oranında bir ilişki bulunuyor. Yani plastiğin yüzde 1’ini üreten şirketlerin ürünlerinin doğada bulunma oranı da yüzde 1. Bilim insanlarına göre bu çarpıcı sonuç neredeyse hiçbir şirketin kirliliği azaltmak için yeterince çabalamadığını gösteriyor.
Şirketler kendini nasıl savunuyor?
Araştırmanın sonuçlarına yanıt veren şirketler geri dönüşüm alanındaki çalışmalarını artırdıklarına işaret ediyor.
Coca Cola Company, Washington Post’a verdiği yanıtta şirketin World Without Waste (Atıksız Dünya) stratejisiyle 2025 itibariyle her ülkede geri dönüştürülmüş ürün kullanmaya başlayacaklarını 2030 itibariyle de paketlemede kullanacakları plastiklerin yüzde 50’sinin geri dönüştürülmüş plastikten elde edileceğini söyledi.
Nestle de şirketin paketlemede kullanılan plastiğin üçte bir oranında geri dönüştürülmüş malzemeden üretilmesi hedefi üzerinde çalıştıklarını belirtti. Pepsi plastik kirliliğiyle küresel bir çerçeveyi savunduğunu belirtip geri dönüştürülmüş ürünlerin bizzat kullanıldığı bir çember ekonomisi üzerinde çalıştıklarını ifade etti.
