Daron Acemoğlu'na Nobel Ekonomi Ödülü
- Nobel Ekonomi Ödülü, Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson'a verildi.
Dünyaca ünlü Türk-Amerikalı ekonomist ve akademisyen Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Nobel Ekonomi Ödülü'ne layık görüldü.
Acemoğlu, ödülü Simon Johnson ve James A. Robinson'la paylaştı. Acemoğlu, kurumların nasıl şekillendiği ve refaha olan etkileri konusunda yaptığı çalışmalar nedeniyle Sveriges Riksbank Ödülü'ne layık görüldü.
Massachusetts Institute of Technology'de (MIT) ekonomi profesörü olarak görev yapan Daron Acemoğlu Nobel alan üçüncü Türk vatandaşı oldu.
Nobel sahiplerine verilen 11 milyon İsveç kronu (36 milyon TL) değerindeki ödül üç araştırmacı arasında paylaştırılacak.
Nobel alan üçüncü Türk
Daha önce Orhan Pamuk edebiyat alanında, Prof. Dr. Aziz Sancar ise kimya alanında Nobel Ödülü'ne layık görülmüştü.
Daron Acemoğlu, James A. Robinson'la birlikte kalem aldığı Ulusların Çöküşü (Why Nations Fail) adlı çalışmasında ekonomi literatürüne kurumlar ve refah arasındaki çalışmalarıyla katkılarda bulunmuştu.
Acemoğlu ve Robinson kapsayıcı kurumları benimseyen ulusların zaman içerisinde diğer toplumları geride bırakarak daha hızlı ilerlediğini ele aldığı örneklerle ortaya koymuştu.
Daron Acemoğlu'nun MIT sayfasında yer alan bilgilere göre çalışma alanları arasında makroekonomi, politik ekonomi, işçi ekonomisi, gelişim çalışmaları ve iktisat teorisi bulunuyor.
Prof. Dr. Acemoğlu, Ulusların Çöküşü kitabının yanı sıra Dar Koridor, Diktatörlük ve Demokrasinin Kökenleri ve İktidar ve Teknoloji gibi eserleri kaleme aldı.
Prof. Dr. Daron Acemoğlu kitaplarını Nobel Ekonomi Ödülü'nü paylaştığı James A. Robinson ve Simon Johnson'la birlikte yazdı.
Nobel Komitesi'nin açıklamaları
Nobel Komitesi'nin ödül notunda yaptığı açıklamada üç bilim insanı için şu ifadelere yer verildi;
Bu yılın Nobel kazananları toplumsal kurumlarla, ülkenin refahı arasındaki ilişkinin önemini ortaya koydu. Hukukun üstünlüğünün olmadığı ve nüfusunu sömüren toplumlar büyüme ve daha iyi bir gelecek yaratamıyor. Ödül sahiplerinin çalışmaları bu durumun nedenlerini anlamamıza yardımcı oldu.
Bazı ülkeler sömürücü kurumlar ve düşük ekonomik gelişme tuzağına sıkışmış durumda. Üç bilim insanının çalışmaları kapsayıcı kurumların uzun vadede herkesin faydasına olacak sonuçlar doğurduğu bunun aksine sömürücü kurumların gücü elinde bulunduran zümrelere kısa süreli fayda sağladığını tarihsel bağlamda ortaya koydu.
Özellikle Afrika, Latin Amerika Güney Amerika ve Ortadoğu'dan örnekler kullanan araştırmacılar gücü küçük zümrelerin kontrolüne bırakan politik yapılarda insanların iktidarların sözlerine ve gelecek reformlara güvenmediğini aktardı.
Bakan Şimşek'ten açıklama
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Prof. Dr. Daron Acemoğlu'nu tebrik etti. Şimşek, "Kurumların oluşumu ve refaha etkisine yönelik çalışmalarıyla 2024 yılı Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazanan değerli ekonomist Sayın Daron Acemoğlu’nu yürekten tebrik ediyoruz." ifadelerini kullandı.
