Çin'in tedarik zincirindeki önemi Batı'nın ekonomileri ayrıştırmasını imkansız hale getiriyor

Ahmet Bal
PAYLAŞ
Çin'in tedarik zincirindeki önemi Batı'nın ekonomileri ayrıştırmasını imkansız hale getiriyor
iStock

Allianz Trade tarafından yapılan bir araştırmaya göre ABD ve Avrupa’nın ekonomilerini Çin’den ayrıştırma politikası imkansız gözüküyor. Çalışmada bu süreç imkansız olmasa da yerine getirmesi zor vurgusu yapılıyor. Kiel Enstitüsü’nün 2023 yılında yaptığı bir çalışmada ise Berlin’in Pekin’le ekonomik ilişkilerini sonlandırması Alman ekonomisinin yüzde 5 küçüleceği sonucuna ulaşılmıştı.

CNBC’de yer alan habere göre liderlerin Çin’den ekonomik ayrışma yönündeki beyanlarına rağmen Avrupalı şirketler Çin’deki yatırımlarını yükseliş eğiliminde. Almanya ve İspanya’daki şirketlerin yüzde 40’ı, Fransa’daki şirketlerin ise yüzde 30’dan fazlası Çin’le iş ilişkilerinin genişlemesini bekliyor.

Yine aynı raporda göre bu oran ABD’li şirketler için ise yüzde 27 seviyesinde. Allianz Trade’in Ekonomi Araştırmaları Müdürü Ana Boata, “Avrupalı şirketler Amerikalı şirketlere göre açıkça daha az endişeli” dedi.

3 binden fazla firma ankete katıldı

Çalışma kapsamında Çin, Fransa, Almanya, İtalya, Polonya, İspanya, İngiltere ve ABD’den üç binden fazla şirkete 2024’teki ticari beklentilerine ilişkin anket yapıldı.

Şirketlerin üçte birinden fazlası 2024 için Çin’le ticaretlerini artırmayı planladıklarını söylerken, Çin’le iş ilişkilerini azaltmak isteyen firma sayısı yüzde 11’de kaldı. Raporda, “Çin dünyanın önemli tedarikçisi olarak kalmaya devam ediyor. Buna bağlı olarak Çin’den ayrışmak imkansız değilse bile çok zor” ifadeleri yer aldı.

Çin’li şirketler endişeli değil

Araştırmanın Çin ayağında görüşülen şirketler Batıyla olan iş ilişkilerinin geleceği konusunda oldukça iyimser. Çin, ABD ve Meksika’nın en büyük ikinci ticari partneri. Çin’deki 10 şirketten biri ABD ve Meksika’yla olan iş hacimlerinin yüzde 10 oranında büyümesini bekliyor. Büyüme beklentisi Avrupa ve dünyanın kalanında yüzde 2 ile 5 arasında değişiyor.

Dünya ekonomisinin geçen yıl yaşadığı resesyon nedeniyle özellikle 2024 yılında ticaret hacminin 2023’e göre büyüyeceği konusunda bir fikir birliği bulunuyor.

Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü’nün (OECD) tahminlerine dünya ekonomisi 2024’te 3,1 2025’te ise 3,2 oranında büyüyecek. Buna rağmen Çin, 2024’te 4,9 ve 2025’te 4,5’le dünya ekonomisinin üzerinde büyümeye devam edecek.

Tedarik zinciri çeşitlenecek

Rusya’nın Ukrayna işgaliyle özellikle Avrupalı ülkeler tek bir ülkeye bağımlı kalmanın dezavantajlarıyla karşılaştı. Çin’in yükselişine dur diyebilmek için ayrışma mümkün olmasa da Batılı şirketler tedarik zincirlerini çeşitlendirmek için çalışıyor.

Ülkeler bazında ilişkilerin kötüleşmesi ve karşılıklı ilan edilen gümrük vergileri nedeniyle şirketlerin yüzde 73’ünün temel kaygısı güncel reel politik ve korumacılık tedbirleri oldu. Taşımacılık şirketlerinin yüzde 31’i tedarik zincirindeki politik nedenli aksaklıkların büyük endişe kaynağı olduğunu aktarıyor.

ABD’li şirketlerin yüzde 48’i Çin’e alternatif olarak Asya-Pasifik’teki diğer ülkeler ve Latin Amerika’dan tedarikçi arayışını değerlendirdiklerini ifade etti.