Çin’in deflasyon problemi derinleşiyor: Fiyatlar düşmeye devam ediyor
- Eylül ayında tüketici fiyatları yüzde 0.4 arttı, ancak çekirdek TÜFE yüzde 0.1 ile son yılların en düşük seviyesinde kaldı. Üretici enflasyonu ise yüzde 2.8 düştü.
- Gıda fiyatları yükselirken, taze sebze fiyatlarındaki yüzde 22.9'luk artış enflasyonu 0.48 puan yukarı çekti ve mevsimsel etkiler fiyatlara yansıdı.
- Pekin, faiz indirimleri ve piyasalara yönelik teşvikler açıkladı. Ancak elektrikli araçlar ve güneş enerjisi gibi sektörlerde yoğun fiyat savaşları görülüyor.
Çin’de Eylül ayı verileri, ülkenin deflasyon sorunlarının daha da derinleştiğini ortaya koydu. Bloomberg News'un Tüketici fiyatları zayıf kalırken, fabrika çıkış fiyatlarındaki düşüş devam etti. Ulusal İstatistik Bürosu tarafından Pazar günü açıklanan verilere göre, tüketici fiyat endeksi geçen yıla göre yüzde 0.4 oranında yükseldi.
Ancak bu artış, yalnızca taze sebze fiyatlarındaki keskin artışla sıfırın üzerine çıkabildi. Çekirdek tüketici fiyat endeksi ise yüzde 0.1 oranında artarak Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gördü. Üretici enflasyonu ise üst üste 24. ayda da düşüş kaydetti ve yıllık bazda yüzde 2.8 oranında geriledi. Bu düşüş, ekonomistlerin öngördüğü yüzde 2.6'lık düşüşten daha büyük oldu.
Gıda enflasyonu Eylül ayında geçen yıla göre yüzde 3.3 artarken, taze sebze fiyatları yüzde 22.9 oranında yükseldi. Ağustos ayında yüzde 21.8 oranında artış gösteren sebze fiyatları, Eylül ayında daha da hızlanarak enflasyonu 0.48 puan artırdı. Uzmanlar, bu artışın Çin'deki bir haftalık tatil öncesinde olumsuz hava koşulları ve mevsimsel talep artışından kaynaklandığını belirtiyor.
Veriler, Eylül ayının sonlarına doğru ekonomiyi canlandırmak için alınan geniş çaplı teşvik önlemleri öncesinde iç talebin zayıflığını gözler önüne seriyor. Çin, 1990'lardan bu yana en uzun deflasyon dönemiyle karşı karşıya bulunuyor. Haziran ayına kadar üst üste beş çeyrektir düşüş gösteren ekonomi genelindeki fiyatlar, muhtemelen Eylül ayında da bu eğilimi sürdürdü.
Pekin, yeni teşvikler devreye soktu
Pekin yönetimi, Eylül ayı sonlarından itibaren faiz oranlarını düşürdü ve emlak ile borsa piyasalarına desteği artırdı. Cumartesi günü yapılan açıklamada ise Maliye Bakanlığı, zayıflayan emlak sektörü ve borçlu yerel hükümetler için daha fazla destek sağlanacağını duyurdu.
Jones Lang LaSalle Inc. Büyük Çin bölgesi baş ekonomisti Bruce Pang, Çin’de genel enflasyonun hâlâ politika hedefinin oldukça altında olduğunu belirterek, “Talep hâlâ zayıf. Ancak mevcut politikaların etkin bir şekilde uygulanması ve yeni tedbirlerin devreye girmesiyle, tüketici ve üretici güveninin artması ve piyasa talebinin kademeli olarak toparlanması bekleniyor,” dedi.
Fiyat savaşları kızışıyor
Zayıf tüketim ve hızlı üretim artışı, elektrikli araçlar ve güneş enerjisi gibi sektörlerde yoğun fiyat savaşlarına neden oldu. Ulaşım araçları, özellikle arabalar, yüzde 5.3 oranında fiyat düşüşü yaşarken, otomobil üreticileri satış fiyatlarında yüzde 2.3'lük bir düşüş kaydetti.
Düşen fiyatlar, ekonominin geneli için olumsuz sinyaller veriyor. Deflasyonun, harcamaları ve yatırımları azaltarak, ekonomik büyümeyi zayıflatıp işsizliği artırarak kısır bir döngüye yol açma riski bulunuyor.