Çin hükümeti, finansal krizi önlemek için kurtarma fonu kurmayı planlıyor

Çin hükümeti, emlak piyasasındaki çöküşün tetiklediği mali krizi önlemek amacıyla zor durumdaki finans kurumları için yeni bir kurtarma fonu kurmayı planlıyor. Bu fon, finansal kurumların aniden çökmesini önlemeyi hedefliyor ve mali piyasalardaki istikrarı korumak amacıyla devreye girecek.

Asya Nikkei tarafından aktarılan bilgilere göre Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi, Salı günü fonun katkılarının nasıl toplanıp dağıtılacağını açıklayan yasa tasarısını görüşecek. Bu tasarının yıl sonuna kadar yasalaşması bekleniyor. Fon, bankalar ve ödeme hizmetleri de dahil olmak üzere finans sektöründeki şirketlerden para toplayacak. Hükümet kaynakları, fonun sonunda yüz milyarlarca yuan (100 milyar yuan, yaklaşık 13,8 milyar dolar) tutacağını belirtti. Acil durumlarda Çin Halk Bankası, düşük faizli krediler sağlayarak fonu genişletebilecek.

Çin'in halihazırda sigorta ve tröst sektörlerine yönelik fonları ve mevduat sahiplerini korumaya yönelik bir mevduat sigorta fonu bulunuyor. Mevduat sigorta fonunun geçen yılın sonu itibarıyla 81 milyar yuan bakiyesi vardı. Ancak yeni fon, bu fonlardan farklı olarak doğrudan finansal kurumları destekleyecek. Bir finansal kurumun başarısızlığının finansal piyasada zincirleme bir reaksiyona yol açarak istikrarsızlığı artırabileceği endişesiyle bu adım atılıyor.

Şu ana kadar yerel yönetimler, sermaye enjeksiyonlarıyla finansal riskleri azaltmaya çalışıyordu. Altyapı projelerine ve diğer amaçlara harcanmak üzere tahvil ihraç ederek elde edilen parayı küçük ve orta ölçekli bankalara aktarıyorlardı. 2023 yılında bu şekilde yaklaşık 220 milyar yuan kullanıldı. Ancak emlak piyasasındaki durgunluk nedeniyle yerel yönetimlerin gelirlerinde düşüş yaşanıyor ve tahvil ihraç etmeleri durumunda mali zorlukları daha da artacaktır. Merkezi hükümet, yeni fonu oluşturmak için finansal kurumların devreye girmesini sağlayarak kamu maliyesi üzerindeki yükü azaltmayı umuyor.

Başkan Xi Jinping liderliğindeki hükümet, gayrimenkul finansmanı risklerinin yayılmasına karşı temkinli davranıyor. China Evergrande Group ve Country Garden Holdings gibi büyük gayrimenkul geliştiricilerinin borç yükümlülüklerini yerine getirememesi krediyle ilgili endişeleri artırdı. Ekim ayında toplanan Merkezi Mali Çalışma Konferansı'nda, bankaların sağlamlığını denetleyecek makro ihtiyati düzenlemelerin getirileceği duyuruldu.

Emlak piyasasındaki çöküş nedeniyle bankaların batık kredileri arttı. Japonya Araştırma Enstitüsü'nden Shinichi Seki'nin araştırmasına göre, potansiyel batık kredi oranı 2023 sonunda %7,3'e geriledi. Bu oran, hükümet istatistiklerinde belirtilen %1,6 oranından oldukça yüksek. Seki'nin araştırmasına göre gayrimenkul sektörüne verilen kredilerde potansiyel batık kredi oranı 2019 sonuna göre altı kat artarak yüzde 19,4 oldu. Geliştiricilere ve konut kredilerine verilen krediler, bankaların ödenmemiş kredilerinin yüzde 20'sinden fazlasını oluşturuyor.

Bankalar, 2023'te toplam 3 trilyon yuan sorunlu krediyi elden çıkararak üst üste dördüncü yılda 3 trilyon yuan sınırını aştı. Sorunlu kredilerin elden çıkarılması, bankaların mali durumunu zorluyor ve yeni fon, bu tür sıkıntıları hafifletmeyi amaçlıyor.