Barclays ve Citi'den Türkiye'nin cari açık tahminlerine ilişkin düzeltme
- Barclays, Türkiye'nin 2024 cari açık tahminini 5 milyar dolar düşürerek 15 milyar dolara, yani GSYİH'nın yüzde 1,2'sine çekti, bu iyileşmeyi temel mal ve altın dengesi performansına bağlıyor.
- Döviz kuru politikası nedeniyle dış dengedeki uyum hızı sınırlı kaldı; USD/TRY yüzde 24 değer kaybederken, Türk Lirası REER bazında değer kazandı.
- Citi enerji fiyatlarındaki düşüşle cari açığın yüzde 1'in biraz üzerine gerileyeceğine dikkat çekti.
Barclays, Türkiye'nin 2024 yılı cari açık tahminini 5 milyar dolar düşürerek 15 milyar dolara, yani GSYİH'nın yüzde 1,2'sine çekti. 2023 yılı için bu tahmin 45 milyar dolar, yani GSYİH'nın yüzde 4,1'i olarak belirlenmişti. Bu iyileşme, özellikle temel mal dengesi ve altın dengesi performansındaki iyileşmeye bağlanıyor.
Ercan Ergüzel'in imzasını taşıyan rapora göre, Haziran 2024'te Türkiye'nin cari fazlası 0,4 milyar dolar olarak gerçekleşti ve beklentilerin biraz üzerinde geldi. Ancak, bu rakam 2023 Haziran ayında kaydedilen 0,8 milyar dolarlık fazlanın altında kaldı. Barclays, 2023 Aralık'tan 2024 Mayıs'a kadarki dönemde 12 aylık temel mal dengesinde kademeli bir iyileşme gözlemlediğini, ancak bu trendin Haziran ayında tersine döndüğünü belirtti.
Barclays, Türkiye'nin 2024 yılının ikinci yarısında temel mal dengesinde 6 milyar dolarlık bir iyileşme bekliyor. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde 2 milyar dolarlık bir açık kaydedilmişti. Ancak, Barclays bu iyileşmenin hızının, geçmişteki makroekonomik dengelenme dönemlerine kıyasla sınırlı kaldığını belirtiyor.
Raporda ayrıca, mevcut döviz kuru politikasının Türkiye'nin dış dengedeki uyum hızını sınırladığına dikkat çekiliyor. USD/TRY yıl bazında yüzde 24 değer kaybederken, Türk Lirası, Reel Efektif Döviz Kuru (REER) bazında ÜFE'de yüzde 16, TÜFE'de ise yüzde 29 oranında değer kazandı. Bu durum, yüksek enflasyonun nominal değer kaybını aşmasıyla ilişkilendiriliyor.
Turizm gelirleriyle birlikte hizmetler dengesinde de yıl bazında 0,4 milyar dolarlık bir iyileşme yaşandı. Ancak, 2024'ün üçüncü çeyreği, genel turizm performansını değerlendirmek için kritik bir dönem olarak öne çıkıyor.
Barclays, Türkiye'nin brüt döviz rezervlerinde 2024'ün ikinci yarısında yaklaşık 30 milyar dolarlık bir artış öngörüyor. Bu beklenti, 15 milyar dolarlık bir cari açık ve finansal hesaplardaki sınırlı girişler üzerine inşa ediliyor.
Citi'nin analizinde yüzde 1 bekleniyor
TCMB'nin açıkladığı Haziran ayı cari işlemler verisini değerlendiren Citi, cari dengede iyileşmenin devam etmesini bekliyor.
Haziran ayında 0,41 milyar ABD doları olarak gerçekleşen cari işlemler fazlasının, 0,25 milyar dolar olan konsensüs tahmininin ve 0,3 milyar dolar olan kendi tahminlerinin üzerinde gerçekleştiğine işaret eden Citi, "Tahminimizden sapma büyük ölçüde beklenenden daha yüksek turizm gelirlerinden kaynaklanmaktadır" değerlendirmesini yaptı.
"İç talebin çok güçlü olduğu 2023'ün aynı dönemiyle karşılaştırıldığında cari hesap ayarlamasının cesaret verici görünmesine rağmen, diğerlerinin yanı sıra nispeten güçlü bir mali dürtü nedeniyle şu ana kadar hızının arzu edilenden daha yavaş olduğunu not ediyoruz" diye belirten Citi, zayıflayan faaliyetler, enerji fiyatlarındaki düşüş ve altın ithalatındaki normalleşme sayesinde cari açığın 2023'teki yüzde 4,1 seviyesinden bu yıl GSYH'nin yüzde 1,0'inin biraz üzerine gerilemesini beklediklerini vurguladı.
