47 yıl sonra ilk kez: ABD'de büyük liman grevi başladı
- ABD Doğu ve Körfez Kıyısı'ndaki liman işçileri, ücret artışları ve otomasyon konusunda anlaşma sağlanamaması üzerine greve başladı ve bu durum milyarlarca dolarlık ticareti durma noktasına getirdi.
- Grevden en fazla gıda ve otomotiv sektörlerinin etkilenmesi beklenirken, ekonomistler uzun süreli bir grevin tedarik zinciri sıkıntılarına ve fiyat artışlarına yol açabileceğini belirtti.
Uluslararası Liman İşçileri Birliği (ILA) üyelerinin, ekim ayının ilk günü iş bırakmaya başlamasıyla ABD Doğu Kıyısı ve Körfez Kıyısı limanlarında milyarlarca dolarlık ticaret, durma noktasına geldi.
CNBC'nin haberine göre, Kuzey Amerika'nın en büyük liman işçileri sendikası olan ILA'nın 85 bin üyesinin yaklaşık 50 bini 14 büyük limanda greve başladı.
Sendika ile liman sahipleri grubu, ücret artışları ve otomasyon kullanımıyla ilgili uzun süren müzakerelerde yeni bir sözleşme üzerinde anlaşmaya varamadı ve limanlarda grev hazırlığı başladı.
ABD ekonomisine uzun süreli bir grevin ciddi zarar vereceği, büyük limanlarda, özellikle New York/New Jersey gibi yerlerde günlük en az yüz milyonlarca dolarlık bir etki yaratacağı konusunda pazartesi günü son bir çabayla grevi önlemeye çalışan Amerika Birleşik Devletleri Denizcilik İttifakı (USMX), altı yıl boyunca yaklaşık yüzde 50'lik bir ücret artışı teklif etti. Ancak bu teklif ILA tarafından reddedildi.
ABD liman grevi nerelerde başladı?
Grev hazırlıklarının sürdüğü 14 liman arasında Boston, New York/New Jersey, Philadelphia, Wilmington, Kuzey Carolina, Baltimore, Norfolk, Charleston, Savannah, Jacksonville, Tampa, Miami, New Orleans, Mobile ve Houston yer alıyor.
New York Valisi Kathy Hochul, gece yarısından hemen sonra yaptığı açıklamada, "47 yıl sonra ilk büyük çaplı doğu limanı işçisi grevi Maine'den Teksas'a kadar uzanan limanlarda, New York ve New Jersey Liman İdaresi'ni de kapsayacak şekilde başladı" dedi.
Grev öncesi haftalarda ILA liderliğinden gelen söylemler sertti. ILA Başkanı Harold Daggett, 1977'deki grevde de bir sendika üyesiydi ve yakın zamanda taban üyelerine yönelik bir video mesajında, "Onları ezeceğiz" dedi.
Daggett, New Jersey, Elizabeth'teki Maher Terminallerinde sendika üyelerine hitaben yaptığı bir konuşmada, "Burada yaptığımız şey tarihe geçiyor. Uzun süre dayanamazlar" diye ekledi.
Grevden hem edarik zinciri hem ABD ekonomisi en hızlı şekilde etkilenenler arasında yer alacak.
ABD liman grevi: Kasırga Helene'nin yıkımını kötüleştirecek
Tedarik zinciri istihbarat firması FourKites'ın baş çözümler mimarı Shana Wray, CNBC'ye verdiği demeçte, grevin tedarik zinciri sıkışıklığı üzerindeki etkisinin, kasırga Helene'nin bıraktığı yıkımı daha da kötüleştireceğini söyledi.
Son aylarda lojistik uzmanları CNBC'ye, Doğu’dan Batı Kıyısı'na kargo akışının arttığını ve şirketlerin grev riski nedeniyle sevkiyat sezonu siparişlerini öne çektiğini söylediler. Hem ekonomistler hem de lojistik yöneticileri, grevin etkisinin, iş bırakmanın ne kadar süreceğine bağlı olduğunu belirtti.
Moody's Analytics ekonomisti Adam Kamins, "Bir veya iki haftalık bir kesinti bazı yığılmalara neden olabilir, ancak daha geniş sonuçlar, Savannah gibi birkaç limana bağımlı bölge dışında minimal olur. Ancak daha uzun bir kesinti, kıtlıklara ve fiyat artışlarına yol açacaktır" dedi.
En çok etkilenen sektörler gıda ve otomotiv olacak
Limanlara en bağımlı sektörler gıda ve otomotiv olduğu için en ciddi sorunlarla da onların karşılaşacağı söyleniyor.
Kamins, enflasyonun uzun süreli bir grevle bile hızla artmasının pek olası olmadığını, ancak mütevazı bir yeniden hızlanmanın belirsizlik yaratabileceğini ve Fed'in faiz oranlarını düşürme konusunda daha temkinli davranmak zorunda kalabileceğini söyledi. Bu da genel iş büyümesi ve yatırım görünümü üzerinde baskı oluşturabilir.
Konferans Kurulu’nun analizine göre, bir haftalık grev ABD ekonomisine 3.78 milyar dolara mal olabilir ve tedarik zincirinde kasım ortasına kadar yavaşlamalara neden olabilir.
Grev tehdidi altındaki limanlar, ABD'nin yıllık uluslararası ticaretinin 3 trilyon dolarını işliyor.
Birçok sektör grevin etkileri için hazırlık yapıyor. İlaç ithalatı ve ihracatında öne çıkan şirketlerden biri olan Nuco Logistics’in CEO’su Noushin Shamsili, grevin, ilaç sektöründe envanterin yenilenmesi açısından kritik bir dönemde geldiğini söyledi.
"Bu sektörün neredeyse tamamı tam zamanında üretime dayanıyor. İlaç üretimini tamamlamak için ham maddeler getiriliyor. Klinikler ve hastaneler için tıbbi malzemeler bu gemilerde."
American Apparel and Footwear Association’ın CEO’su Steve Lamar, bu limanların perakende sektörü için kritik olduğunu belirtti. 2023 yılında Doğu ve Körfez Kıyısı limanları, ABD’ye yapılan tüm giyim, ayakkabı ve aksesuar ithalatlarının yüzde 53’ünü oluşturdu ve bu ithalatın toplam değeri 92 milyar doları aştı.
Lamar, "Saat işliyor. Her grev günü, tüketici odaklı ekonomimizin tatil alışveriş sezonuna yaklaştıkça limanlardaki yığılmalardan dolayı beş gün daha fazla aksama yaratıyor. Her iki taraf da masaya geri dönmeli ve yönetim, bunun gerçekleşmesini sağlamak için tüm araçlarını kullanmaya hazır olmalı. Adil, uzun vadeli ve sürdürülebilir bir anlaşmaya varmak, tüm tarafların önceliği olmalıdır" açıklamasını yaptı.
Etkilenen limanlar genelinde en büyük ithalatçı konumunda Walmart var. Walmart ile birlikte Home Depot, Ikea, Samsung ve LG Electronics gibi diğer büyük ithalatçılar, Kanada veya Batı Kıyısı'na ticareti yönlendirmek için neredeyse hiç seçenek bulamayacaklar. Çünkü diğer sendikalar ILA'nın iş mücadelesini desteklemek için birlik olacaklar.
ImportGenius verilerine göre, bu şirketler, ILA grevinden etkilenecek 14 büyük limandaki başlıca ithalatçılar arasında yer alıyor.
Sendikalar birbirini destekleyecek
ILA’nın en son grev yaptığı 1977 yılında, Batı Kıyısı limanlarındaki ILWU sendikası, ILA üyelerinin Los Angeles Limanı'na giderek yönlendirilen gemilerin boşaltılmasını durdurmasına destek verdi. O dönemde genç bir sendika üyesi olan ILA başkanı Daggett, bu tarihsel örneği yakın zamanda taban üyeleriyle yaptığı görüşmelerde dile getirdi.
ILA ayrıca, süresi dolmuş sözleşmeye tabi olmayan tüm üyelerinin de bir arada olacağını açıkça belirtti.
Teamsters sendikası da başkanı Sean O’Brien yaptığı açıklamada, ILA’nın yeni bir sözleşme için verdiği mücadelede yüzde 100 yanlarında olduklarını belirtti.
Ulusal Perakende Federasyonu, 1 Ekim’de varış yapan ve sonrasında gelen gemilerdeki ürünlerin tatil sezonu için stokların yanı sıra zamanında tedarik edilen otomobil parçaları ve ilaçlar gibi çok önemli ürünler olduğunu söyledi.
Beyaz Saray, geçen hafta sonundan bu yana Ulaştırma Bakanı Pete Buttigieg, Çalışma Bakan Vekili Julie Su ve Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Lael Brainard gibi üst düzey yetkilileri, ILA ve USMX’i hızla bir anlaşmaya varmak için pazarlık masasına geri döndürme çabasıyla bir araya getiriyor.
Biden yönetimi, başkanlık seçimlerine bir ay kala hassas bir siyasi dönemde ve Başkan Biden, Taft-Hartley Yasası kapsamında yetkileri dahilinde olan sendikalı işçilerini işe geri döndürmek için mevcut iş yasasını kullanmayacağına açıkladı.
1947′de kabul edilen Taft-Hartley Yasası, ABD’de işçi ilişkilerini ve sendika faaliyetlerini düzenleyen yasanın bir revizyonuydu ve ABD başkanlarına, “ulusal sağlık veya güvenliğin” tehlikede olduğu durumlarda grevi 80 günlük bir “soğuma süresi” için askıya alma yetkisi veriyordu.
Tedarik zinciri uzmanları ayrıca uzun sürecek bir grevin ABD’de 3 milyondan fazla taşıma işçisini ve küresel gemi mürettebatını riske atabileceği uyarısında bulundu.
Limanlardaki kruvaziyer seferleri ve askeri operasyonlar devam edecek.
