Ortadoğu’daki gerilim yatırımcı güvenini sarstı: Korku endeksi 3 haftanın zirvesinde
- Hisseler düşerken, yatırımcılar altın, Hazine bonoları ve dolar gibi güvenli liman varlıklara yöneldi. S&P 500 yüzde 0,9, Nasdaq ise yüzde 1,5 düşüşle günü kapattı.
- İran’ın İsrail’e füze saldırısı ve İsrail’in misilleme tehdidi, petrol fiyatlarını artırdı. Yatırımcılar, Körfez bölgesinden ham petrol arzında kesintiler olabileceğinden endişe ediyor.
- Cboe Volatilite Endeksi (VIX) 20,73 ile üç haftanın en yüksek seviyesine çıktı, ancak piyasa henüz tam anlamıyla bir askeri senaryo beklemiyor.
Ortadoğu’da tırmanan gerilimler, yatırımcı güvenini olumsuz etkileyerek riskli varlıklar üzerindeki endişeleri artırdı. Yatırımcılar, yüksek değerdeki ABD borsası da dahil olmak üzere riskli varlıkların daha da kötüleşen bir durumda nasıl tepki vereceğine dair kaygılarla güvenli limanlara yöneldi.
Salı günü hisseler düşüşe geçti ve yatırımcılar, Hazine bonoları ve dolar gibi güvenli varlıklara yöneldi. Bu durum, İran’ın İsrail’e balistik füze saldırısı düzenlemesinin ardından yaşandı. İran, bu saldırının, İsrail’in Lübnan’daki İran destekli Hizbullah’a karşı yürüttüğü kampanyaya bir misilleme olduğunu belirtti. İsrail ise bu saldırının ciddi olduğunu ve sonuçlarının olacağını ifade etti.
S&P 500 endeksi gün içinde yüzde 1,4’e kadar düşse de, günü yüzde 0,9 kayıpla kapattı. Nasdaq Bileşik Endeksi ise yüzde 2,3’e kadar düştükten sonra yüzde 1,5’lik bir kayıpla günü tamamladı. Yatırımcılar, güvenli liman varlıkları olan altın, Hazine bonoları ve dolarda yoğun alımlar gerçekleştirdi.
Geçmişteki jeopolitik gerilimler de benzer etkiler yarattı
Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgali gibi geçmişteki jeopolitik gerilimler de piyasaları kısa ama keskin bir şekilde etkiledi. O dönem yatırımcılar riskli varlıklardan çekilip güvenli limanlara yönelmişti. Ancak bu sefer, piyasaların tepkisinin İsrail’in nasıl yanıt vereceğine ve İran ile İsrail arasındaki çatışmanın daha fazla tırmanıp tırmanmayacağına bağlı olacağı belirtiliyor.
Tellimer'in gelişen piyasalar strateji başkanı Hasnain Malik, "Piyasa, bu senaryodan daha kötü olan herhangi bir duruma karşı oldukça hassas" dedi. Nisan ayında İran’ın İsrail’e füze saldırıları ABD askeri ve müttefiklerinin yardımıyla önlenmişti. İsrail, o dönemde İran’daki hedeflere hava saldırıları düzenlemiş, ancak daha büyük bir çatışma engellenmişti. Yine de o dönemde piyasalar birkaç gün içinde toparlanmıştı.
Ancak Toronto’daki Allan Small Financial Group’un kıdemli yatırım danışmanı Allan Small, "Eğer savaş tırmanırsa, bu piyasalar için iyi olmaz," diyerek, mevcut durumun piyasalar üzerindeki olası olumsuz etkilerine dikkat çekti.
Petrol fiyatlarında artış
Yatırımcılar açısından en büyük endişelerden biri de petrol fiyatları. Salı günü petrol fiyatları ciddi bir sıçrama yaşadı, çünkü yatırımcılar Körfez bölgesinden ham petrol arzında kesintiler olabileceği korkusuyla fiyatların daha da yükselebileceğinden endişe ediyorlar. LPL Financial’ın baş küresel stratejisti Quincy Krosby, "Çatışma derinleşirse, askeri yanıt İran çevresindeki petrol üreten bölgelere kayarsa, petrol fiyatları daha da artabilir," dedi.
Ortadoğu’daki bu gerilimlerin yanı sıra, yatırımcıların dikkatini çeken birkaç potansiyel piyasa katalizörü daha var. Kasım ayında yapılacak ABD seçimleri ve bu hafta açıklanacak önemli istihdam raporu, piyasalarda belirsizlik yaratabilecek unsurlar arasında yer alıyor.
Piyasa volatilitesi ve seçim beklentileri
Cboe Volatilite Endeksi (VIX), Salı günü 20,73 ile üç haftanın en yüksek seviyesine çıkarken, daha sonra 19,25’e geriledi. Krosby, korku endeksi olarak da bilinen VIX'in 20’nin altında kalmaya devam etmesinin, piyasanın henüz tam anlamıyla bir askeri senaryo öngörmediğini gösterdiğini belirtti.
Ayrıca SPDR S&P 500 Trust ETF (SPY) opsiyonlarının fiyatlaması, ABD seçimlerinden sadece üç gün sonra sona erecek olan 8 Kasım opsiyonlarının, yüzde 2’lik bir piyasa hareketi beklediğini gösteriyor. Bu durum, yatırımcıların ABD seçimleri sonrası büyük bir volatilite beklediğini yansıtıyor.
Yakın vadede ise yatırımcılar, Cuma günü açıklanacak olan Eylül ayı istihdam raporuna odaklanmış durumda. ORATS kurucusu Matt Amberson, o gün SPY opsiyonlarının yüzde 1,1’lik bir dalgalanma beklentisine işaret ettiğini ve işsizlik verilerinde sürprizlerin olabileceğini belirtti.
Şimdilik piyasa katılımcıları, Ortadoğu’daki son gelişmelerin piyasalardaki etkisinin geçici olup olmayacağını kestirmeye çalışıyor. Pepperstone’un kıdemli araştırma stratejisti Michael Brown, "Piyasalar, önümüzdeki saatlerde gelen jeopolitik haber akışına inanılmaz derecede hassas tepki verecektir," dedi.
