KAGİDER’den fırsat eşitliği çağrısı: “Kadın yöneticilerin sayısı artmalı”

'8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü' 100 yıldan uzun süredir dünya genelinde kutlanıyor. 8 Mart, yalnızca bir kutlama değil, kadınların çalışma hayatında eşit haklara sahip olma mücadelesinin de sembolü. Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de kadın istihdamı, fırsat eşitliği ve ekonomik bağımsızlık, bu mücadelenin en önemli ayaklarından biri. Peki Türkiye'de kadın istihdamı hangi seviyede, bu alanda verilen teşvikler yeterli mi, iş hayatında lider kadın sayısı hangi durumda? tüm bu soruların yanıtlarını Türkiye Kadın Girişimcileri Derneği Başkanı Esra Bezircioğlu ile konuştuk. Cnbce.com'a değerlendirmelerde bulunan Bezircioğlu, son yıllarda Türkiye'de iş dünyasında fırsat eşitliği konusunda farkındalığın belirgin bir şekilde arttığına işaret etti. "Özel sektör ve kamunun uygulamaya koyduğu teşviklerin, uluslararası kuruluşların desteklediği projeler ve sivil toplumun yürüttüğü çalışmalar sayesinde kadınların iş dünyasındaki temsili giderek güçleniyor” dedi. Türkiye’de kadınların iş gücüne katılım oranının, erkeklere kıyasla hala oldukça düşük olduğunun altını çizen Bezircioğlu, TÜİK’in 2024 yılı dördüncü çeyreğine ait verilerine göre kadınların istihdam oranının yüzde 32,5 iken erkeklerde bu oranın yüzde 67,5 olduğuna dikkat çekti. “Bu ciddi fark, kadınların ekonomik hayata katılımındaki engellerin hala ne kadar büyük olduğunu göstermektedir” ifadelerini kullandı.

“Kapsayıcı politikalar ve destek mekanizmaları şart”

Kadınların iş gücüne katılımının artırılması için kapsayıcı politikaların oluşturulması ve esnek çalışma modellerinin yaygınlaştırılmasının, kadınların iş-yaşam dengesini daha rahat kurabilmelerine yardımcı olacağını belirten Bezircioğlu, “Hibrit çalışma modelleri, yarı zamanlı çalışma olanakları ve uzaktan çalışma sistemleri, kadınların istihdama katılımını artırabilecek çözümler arasında yer alıyor” ifadelerini kullandı. Tüm bunların yanı sıra kreş ve bakım desteklerinin yaygınlaştırılmasının büyük önem taşıdığını belirten Bezircioğlu, kadınların iş gücünde daha fazla yer alabilmesi için çocuk ve yaşlı bakımı hizmetlerinin erişilebilir ve uygun maliyetli olmasının oldukça önemli olduğunun altını çizdi. Kadın girişimcilerin finansmana erişimin kolaylaştırma konusunda kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının iş birliği yapılması gerektiğini vurgulayan Bezircioğlu, “Kamu, kadın girişimciler için finansman sağlama konusunda destekleyici politikalar geliştirebilirken, özel sektör bankalar ve yatırımcılar, kadın girişimcilere yönelik daha esnek ve erişilebilir kredi seçenekleri sunmalıdır. Sivil toplum kuruluşları ise eğitim ve mentorluk gibi destek hizmetleriyle kadın girişimcilerin potansiyelini ortaya çıkarmalıdır” dedi. Ayrıca fırsat eşitliği perspektifinin tüm sektörlerde içselleştirilmesi ve özel sektörün bu konuda daha fazla sorumluluk alması gerektiğini belirten Bezircioğlu, kadınların yönetim pozisyonlarında daha fazla yer almaları için kota uygulamalarının, mentorluk programlarının ve kadın liderliğini destekleyen politikaların hayata geçirilmesi için büyük önem taşıdığını söyledi.

“Finansmana erişim kritik öneme sahip”

Kadın girişimcilerin iş dünyasında pek çok yapısal ve toplumsal engelle karşılaştıklarını dile getiren Bezircioğlu, kadın girişimciliğinin önündeki en büyük engellerden birinin finansmana erişimde yaşanan zorluklar olduğunu belirtti. Kadınların erkeklere göre bankalardan kredi alma ve yatırımcı desteği bulma konusunda daha fazla engelle karşılaştıklarına dikkat çeken Bezircioğlu, “KAGİDER olarak bizler, kadın girişimcilerin ihtiyaçlarını analiz ederek, bu zorlukları aşmalarına yardımcı olacak sürdürülebilir çözümler geliştiriyoruz. Eğitim ve farkındalık programlarımızla kadın girişimcilerin finansal bilgi ve becerilerini artırıyor, kamu ve özel sektörle iş birliği yaparak yenilikçi finansman modelleri geliştirilmesine katkı sağlıyoruz” ifadelerini kullandı. Kadınların iş dünyasında daha güçlü bir konuma gelebilmesi ve girişimcilik ekosisteminde aktif rol alması için çeşitli projeleri hayata geçirdiklerini anlatan Bezircioğlu, bu projelerin kadın girişimcilerin iş kurma ve büyütme süreçlerinde ihtiyaç duydukları destekleri sağlarken, onların finansal okuryazarlıklarını, networklerini ve liderlik becerilerini de geliştirmeyi amaçladığını vurguladı. “Özellikle ‘İyi İşler’, ‘Geleceğin Kadın Liderleri’ ve ‘Tarımda Kadın Girişimci ve Geliştirme ve Hızlandırma Programı’ gibi projelerimizle, kadın girişimcilerin sürdürülebilir iş modelleri getirmesine katkıda bulunuyoruz” dedi. Türkiye’de kadın girişimciler için sağlanan desteklerin son yıllarda artış gösterdiğini ancak halen bazı alanlarda eksiklikler bulunduğuna işaret eden Bezircioğlu, kadın girişimciler için çeşitli kredi destekleri, mikrofinans imkanları, hibe programları ve eğitimler gibi teşviklerin de mevcut olduğunu belirtti. Bezircioğlu, “Finansmana erişimi, mentorluk, ağ kurma ve iş-özel yaşam dengesi gibi alanlarda daha fazla desteğe ihtiyaç duyulmaktadır. Bu desteklerin arttırılması, kadın girişimciliğini daha sürdürülebilir kılacak ve kadınların ekonomik hayatta daha fazla yer almasına olanak tanıyacaktır” ifadelerini kullandı.

“İş dünyasında kadın lider eksikliği sürüyor”

İş hayatında kadın liderlerinin sayısının artması noktasında kat edilmesi gereken ciddi bir mesafenin olduğunun altını çizen Bezircioğlu, özellikle büyük ölçekli şirketlerin kadın istihdamı ve kadın yönetici oranlarında kısmi artış gözlemlendiğini, kadın CEO ve yönetim kurulu üyesi sayısında bir artış olsa da bu oranların hala istenen seviyede olmadığını, özel sektörün fırsat eşitliği konusunda daha somut adımlar atılması ve kadınların üst yönetim pozisyonlarına erişimini kolaylaştıracak politikaların geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi. Sabancı Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmayı da paylaşan Bezircioğlu, “Sabancı Üniversitesi’nin raporuna göre Borsa İstanbul listesinde yer alan şirketlerde kadınların yönetim kurullarındaki temsili 2024 yılında yüzde 18,7'ye yükselerek bir önceki yılın yüzde 17,9 olan oranını geride bıraktı. Bağımsız kadın yönetim kurulu üyelikleri ise yüzde 24,4’e çıkarak, bağımsız üyelik pozisyonlarının "cam tavanı" aşmada önemli bir araç olduğunu gösterdi” ifadelerine yer verdi. Bezircioğlu, BIST şirketlerinin yüzde 34’ünde yönetim kurullarının hala tamamen erkeklerden oluştuğunu ve kadınların üst düzey liderlik pozisyonlarında yeterince yer almadığına işaret etti. Kadınların yalnızca yüzde 8,9’unun yönetim kurulu başkanlığı, yüzde 4,4’ünün ise CEO olarak görev yaptığını belirtti. Bezircioğlu, Türkiye’nin bu alanda ilerleme kaydedebilmesi için fırsat eşitliğini destekleyen politikaların daha yaygın hale getirilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.