İpotekli ve sıfır konut satışlarında dikkat çeken artış
- Yabancı alıcıların piyasadan çekilmesi sonrasında özellikle vadeli satışları gösteren ipotekli konut satışlarında ilk kıpırdanma işaretleri geldi. İstanbul'da ipotekli konut satışları son 1 yılda yüzde 155 artarken 2023 Eylül'de yüzde 10 olan ipotekli satış oranı 2024 aynı dönemde yüzde 15'e çıktı.
Konut piyasasında yaşanan dibe vuruştan tekrar ilişkin ilk işaretler aslında geçtiğimiz haftalarda da gelmeye başlamıştı. Fakat en belirgin toparlanma işaretlerinden biri Eylül ayı konut satış istatistikleriyle alındı. Çünkü bu veriler bir yandan toplam konut satışlarında Türkiye genelinde yüzde 37, İstanbul bazında son 1 yılda yüzde 40, Ankara'da yüzde 46 artışlara işaret etse de asıl dikkat çekici göstergelerden bir tanesi ipotekli konut satışlarında yaşandı.
İpotekli konut satışları Türkiye genelinde son 1 yılda yüzde 87, İstanbul'da yüzde 155, Ankara'da yüzde 86, İzmir'de yüzde 91 artarken, ipotekli satışların toplam konut satışları içerisindeki payı Türkiye genelinde 2023 Eylül ayında yüzde 8 seviyesindeyken 2024 Eylül ayında yüzde 11 seviyesine yükseldi. İstanbul'da bu oran yüzde 10'dan yüzde 15'e, İzmir'de yüzde 10'dan yüzde 14'e, Ankara'da yüzde 14'ten yüzde 18'e çıktı.
Bu da hem dün açıklanan konut satış endeksi verilerinde gördüğümüz reel bazda fiyatlardaki düşüş hem de özellikle sıfır konut satışları ve buna yönelik kampanyaların hızlanmasının yanında, faizlerdeki düşüşle fiyatların yeniden yükselişe geçebileceği spekülasyonlarına karşılık konut ihtiyacı olanların talebini öne çekmesinden kaynaklandığı inancı hakim.
📌 Parası olan vatandaş faizler inecek fiyatlar artacak diye konuta koşuyor.
— Dr. Barış Esen (@barisesen) October 17, 2024
📌 #Konut satışları eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre % 37,3 artarak 140 bin 919 oldu.
📌 Böylece konut satışları 2022 Aralık'tan bu yana en yüksek düzeyde gerçekleşti.
Sıfır konut satışları son 1 yılda Türkiye genelinde yüzde 47 artarken ikinci el konut satışlarındaki artış aynı dönemde yüzde 33 oldu. Sıfır konut satışlarındaki artışların ise özellikle Anadolu kentlerinde daha fazla artış yaşandığı gözden kaçmıyor. Niğde, Çankırı, Afyonkarahisar, Artvin, Bartın, Kahramanmaraş, Karabük, Kırklareli, Osmaniye gibi şehirlerde bir yandan sıfır konut satışı ciddi şekilde artarken diğer yandan ipotekil konut satışlarının da hızla yükseldiği görülüyor. Buna karşılık Ağrı, Ardahan, Karaman gibi şehirlerde ise sıfır konut satışları artarken ipotekli konut satışlarında son 1 yılda gerileme gözden kaçmıyor.
Konut satışları Eylülde de artışa devam etti, 140,919 (37,3%)
— İris Cibre 🐦 (@iriscibre) October 17, 2024
Üstelik, ipotekli satışların payı da Haziranda 8,5%'tan 11,23% e yükseldi
10 yılın aylık ortalama satışı 111bin
Ocaktan beri son 3 aydır ortalamanın üzerinde ve artarak devam ediyor
Fakat, fiyat artışları aynı noktada… pic.twitter.com/6LY1HVzSrv
| İpotekli satışlardaki artış (%) | Diğer Satışlardaki Artış (%) | Sıfır konut satışındaki artış (%) | İkinci el konut satışındaki artış (%) | İpotekli satışların oranı (%) | ||
| İller | Son 1 yıl | Son 1 yıl | Son 1 yıl | Son 1 yıl | 2024 Eylül | 2023 Eylül |
| Türkiye | 87 | 33 | 47 | 33 | 11 | 8 |
| Adana | 220 | 59 | 53 | 78 | 13 | 7 |
| Adıyaman | 267 | 68 | 56 | 81 | 4 | 2 |
| Afyonkarahisar | 30 | 41 | 132 | 17 | 7 | 8 |
| Ağrı | -27 | 15 | 144 | -29 | 4 | 6 |
| Aksaray | 48 | 25 | 25 | 26 | 3 | 3 |
| Amasya | 116 | 66 | 158 | 28 | 11 | 8 |
| Ankara | 86 | 39 | 78 | 37 | 18 | 14 |
| Antalya | 134 | 19 | 9 | 34 | 9 | 5 |
| Ardahan | -40 | 88 | 200 | 16 | 4 | 11 |
| Artvin | 100 | 55 | 181 | 35 | 10 | 8 |
| Aydın | 49 | 21 | 29 | 21 | 8 | 7 |
| Balıkesir | 69 | 29 | 39 | 29 | 10 | 8 |
| Bartın | 279 | 102 | 162 | 99 | 18 | 10 |
| Batman | 109 | 13 | 2 | 34 | 8 | 4 |
| Bayburt | -20 | 42 | 41 | 35 | 4 | 6 |
| Bilecik | 105 | 36 | 56 | 35 | 13 | 9 |
| Bingöl | 14 | 23 | -16 | 34 | 2 | 3 |
| Bitlis | -20 | 23 | 4 | 41 | 4 | 5 |
| Bolu | 49 | 20 | 2 | 31 | 12 | 10 |
| Burdur | 100 | 55 | 94 | 38 | 6 | 5 |
| Bursa | 61 | 18 | 18 | 24 | 13 | 10 |
| Çanakkale | 82 | 16 | 12 | 25 | 11 | 7 |
| Çankırı | 85 | 84 | 236 | 45 | 8 | 8 |
| Çorum | 13 | 26 | 65 | 9 | 9 | 9 |
| Denizli | 94 | 31 | 86 | 24 | 17 | 12 |
| Diyarbakır | 93 | 42 | 37 | 50 | 11 | 8 |
| Düzce | 47 | 49 | 49 | 49 | 11 | 11 |
| Edirne | 8 | 24 | 43 | 15 | 9 | 10 |
| Elazığ | 65 | 19 | 11 | 27 | 5 | 3 |
| Erzincan | -11 | 45 | 85 | 10 | 5 | 9 |
| Erzurum | 14 | 32 | 70 | 16 | 9 | 10 |
| Eskişehir | 75 | 30 | 65 | 24 | 15 | 12 |
| Gaziantep | 132 | 13 | 4 | 26 | 8 | 4 |
| Giresun | 72 | 42 | 91 | 16 | 7 | 6 |
| Gümüşhane | 75 | 63 | 82 | 48 | 4 | 4 |
| Hakkari | 200 | 31 | 13 | 63 | 4 | 2 |
| Hatay | 215 | 56 | 69 | 57 | 5 | 2 |
| Iğdır | 86 | 28 | 58 | 19 | 8 | 5 |
| Isparta | 78 | 37 | 143 | 19 | 8 | 7 |
| İstanbul | 115 | 32 | 34 | 42 | 15 | 10 |
| İzmir | 91 | 33 | 36 | 40 | 14 | 10 |
| Kahramanmaraş | 147 | 76 | 125 | 64 | 7 | 5 |
| Karabük | 160 | 86 | 180 | 67 | 10 | 7 |
| Karaman | -30 | 49 | 216 | 12 | 5 | 9 |
| Kars | 93 | 22 | 36 | 18 | 7 | 4 |
| Kastamonu | 13 | 34 | 10 | 43 | 9 | 10 |
| Kayseri | 95 | 39 | 61 | 36 | 10 | 8 |
| Kırıkkale | 69 | -1 | 6 | 5 | 15 | 9 |
| Kırklareli | 91 | 30 | 127 | 14 | 11 | 8 |
| Kırşehir | 86 | 50 | 84 | 32 | 7 | 6 |
| Kilis | -6 | 2 | 13 | -3 | 6 | 6 |
| Kocaeli | 66 | 33 | 47 | 33 | 15 | 13 |
| Konya | 53 | 49 | 102 | 26 | 7 | 6 |
| Kütahya | 67 | 66 | 133 | 40 | 9 | 9 |
| Malatya | 720 | 35 | 30 | 45 | 5 | 1 |
| Manisa | 63 | 42 | 96 | 28 | 14 | 13 |
| Mardin | 21 | 62 | 49 | 65 | 3 | 4 |
| Mersin | 101 | 53 | 74 | 47 | 9 | 7 |
| Muğla | 54 | 22 | 10 | 32 | 8 | 6 |
| Muş | 89 | 38 | 46 | 37 | 5 | 4 |
| Nevşehir | -50 | 48 | 37 | 46 | 2 | 6 |
| Niğde | 128 | 52 | 204 | 37 | 8 | 6 |
| Ordu | 62 | 30 | 68 | 18 | 9 | 8 |
| Osmaniye | 180 | 67 | 134 | 51 | 10 | 6 |
| Rize | 92 | 6 | 22 | 7 | 8 | 5 |
| Sakarya | 72 | 26 | 85 | 10 | 9 | 7 |
| Samsun | 77 | 45 | 65 | 38 | 11 | 9 |
| Siirt | 69 | 3 | 13 | 2 | 9 | 5 |
| Sinop | 69 | 11 | 55 | -2 | 8 | 5 |
| Sivas | 61 | 41 | 55 | 34 | 7 | 6 |
| Şanlıurfa | 63 | 28 | 40 | 24 | 4 | 3 |
| Şırnak | -43 | -24 | 33 | -36 | 2 | 3 |
| Tekirdağ | 96 | 28 | 58 | 23 | 15 | 11 |
| Tokat | 67 | 28 | 82 | 4 | 10 | 8 |
| Trabzon | 45 | -9 | -30 | 4 | 8 | 5 |
| Tunceli | -20 | 15 | 64 | -4 | 3 | 4 |
| Uşak | 138 | 27 | 52 | 23 | 10 | 6 |
| Van | 64 | 19 | 38 | 17 | 8 | 6 |
| Yalova | 248 | 36 | 85 | 30 | 6 | 3 |
| Yozgat | 6 | 53 | 68 | 39 | 4 | 6 |
| Zonguldak | 138 | 28 | 46 | 31 | 13 | 7 |
