Fitch'ten AB'ye AAA notuyla ilgili uyarı: Yeni silahlanma bütçesi borç karşılama oranını düşürebilir
- Avrupa Birliği'nin Avrupa'yı yeniden silahlandırma planının üye devletlerin halen mevcut borçları karşılayan katkıları aşacak boyuta ulaşmasının en üst seviye kredi notu üzerinde tehdit olduğunu açıklayan Fitch, güçlü devletler için not düşüşü olasılığını hatırlattı.
- Fitch değerlendirmesinde, mevcut AAA kredi notunun, üye devletlerin halihazırdaki borç yükünü karşılayabildiğini gösterdiğini belirterek, bu borç yükünü karşılama kapasitesini çok aşacak bir ilave silahlanma bütçesine ihtimal vermediğini de ekledi.

Fitch Ratings Avrupa Birliği'nin önerdiği 'Avrupa'yı yeniden silahlandırma' planının, AB'nin not derecelendirme odağını, oluşacak ek borç nedeniyle düşüreceğini, böylece AB'nin halen sahip olduğu 'AAA' seviyesindeki en üst düzey kredi notunun düşürülme olasılığı bulunduğunu belirtti.
Fitch Ratings'e göre, Avrupa Birliği'nin önerdiği 'Yeniden Silahlanmış Avrupa' planı, esas olarak AB düzeyindeki oluşacak ek borç yükü nedeniyle AB'nin derecelendirme üst sınırını düşürecek, ancak kendi başına bir derecelendirme düşüşüne yol açmayacak. Daha fazla ulusal savunma harcaması, orta vadede 'AAA' derecesine sahip üye ülkelerin derecelendirmelerini etkileyebilirken, Yeniden Silahlanmış Avrupa, aynı zamanda önemli bir derecelendirme faktörü olan AB'nin politika önemini de yeniden teyit edecektir.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından sunulan plan, üye ülkelere 150 milyar Euro'luk AB savunma kredisi içeriyor ve AB borçlanmasındaki artışla finanse edilecek. Buna ek olarak, üye ülkelere, savunma harcamalarını artırmak için uyum politikası programları kapsamındaki mevcut fonları kullanmaları için ek yollar ve teşvikler sunmayı öneriyor (AB borç seviyesi üzerinde hiçbir etkisi olmadan).
Fitch Rating, değerlendirmesinde "Bu ayın sonlarında beklenen 150 milyar Euro'luk yeni AB borcu için taslak mevzuatın, yalnızca nitelikli çoğunluğun desteğini gerektirdiği için onaylanacağını düşünüyoruz.
Komisyon, ülkelerin AB'nin mali çerçevesinin ulusal kaçış maddesini devreye almasına da kapı açtı. Bu, ülkelerin Aşırı Açık Prosedürü'nü tetiklemeksizin savunma harcamalarını önemli ölçüde artırmalarına olanak tanıyacak. Komisyon, bunun üye devletlerin önümüzdeki dört yıl boyunca ek ulusal düzeyde savunma harcamaları için 650 milyar Euro sağlamasına imkan tanıyacağını öngörüyor. Daha fazla savunma harcamasının 'AAA' kategorisindeki AB üyesi devletler tarafından daha yüksek borç birikimine yol açması durumunda, bu durum orta vadede 'AAA' notları üzerinde baskı yaratabilir ve bu da AB'nin kendi notu için potansiyel sonuçlar doğurabilir.
AB'nin 'AAA' notu , öncelikle 'AAA' notlu üye ülkelerin (2025 yılında AB GSYİH bazlı bütçesinin %36,7'sini oluşturan Almanya, Hollanda, İsveç, Danimarka ve Lüksemburg) borçları geri ödemek için gerektiğinde AB bütçesine ek fon sağlama kapasitesi ve eğilimine dayanmaktadır. Sonuç olarak, 'AAA' notlu üye ülkelerden gelen ek GSYİH bazlı katkıların, yıllık borç hizmetini karşılayan seviyenin de altına düşmesi, notun düşürülmesine yol açabilir." dedi.
Fitch Ratings değerlendirmesinde, "AB'nin borcunu geri ödemek için üye ülkelerden her yıl çekebileceği azami miktar, 'öz kaynak tavanı', üye ülkelerin GSYİH'sinin %2'sidir. Bu, Yeni Nesil AB borcunu geri ödemek için ayrılmış GSYİH'nin 0,6pp'sini içerir. Öz kaynak tavanı, AB'nin derecelendirmeleri için önemli olan ana ölçüt olan 'AAA' üye ülkelerinden potansiyel ek GSYİH tabanlı bütçe katkılarıyla borç hizmetinin tam olarak karşılanmasını sağlar. 2024'te AB'nin yıllık borç hizmeti, 'AAA' derecesine sahip üye ülkelerin toplam ek bütçe katkılarıyla karşılaştırıldığında 24,5 milyar Euro'ya ulaştı. 'AAA' derecesine sahip üye ülkelerin toplam ek bütçe katkıları 78,1 milyar Euro'ydu. Ortaya çıkan manevra alanı azalabilir ancak yine de birkaç yıla yayılmış 150 milyar Euro'luk geri ödemeyi büyük ölçüde karşılayabilir." ifadelerini kullanırken, AB'nin yıllık borç yükümlülüklerini, büyük bir AB üyesi devletin AAS seviyesindeki kredi notunda beklenmeyen bir düşüş yaşanması dışında, 'AAA' seviyesindeki borlarını koruyacak şekilde yönetmeye devam etmesini beklediğini de belirtti. Yani Fitch Ratings, AB'nin savunma harcamalarına yönelik kredilerininin yeni planların ötesinde daha fazla artmasını beklemediğini ifade ediyor.