Fed'in faiz indirimi dünya için ne anlama geliyor?
- ABD Merkez Bankası (Fed), pandemiden bu yana ilk kez faiz indirimi yapmaya hazırlanırken, küresel piyasalar bu hamlenin yaratacağı etkiler için tetikte bekliyor.
- Piyasalarda Fed’in ne kadar hızlı ve derin faiz indirimi yapacağına dair belirsizlik devam ederken, bu indirimler büyüme endişelerini artırabilir.
Küresel piyasalarda gözler ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz indirimine çevrildi. Fed, Covid-19 pandemisinin başlangıcından bu yana ilk kez faiz indirimine gitmeye hazırlanıyor. Çarşamba günü Türkiye saatiyle 21.00'de açıklanacak karar, küresel yatırımcılar üzerinde büyük bir etki yaratabilir.
CNBC'nin haberine göre Fed, halihazırda Euro Bölgesi, Birleşik Krallık, Kanada, Meksika, İsviçre ve İsveç gibi merkez bankalarının faiz indirimleri gerçekleştirdiği bir dönemde adım atmakta geç kaldı. Bu ülkelerdeki politika yapıcılar, yavaşlayan büyüme ve azalan enflasyonist baskılara yanıt olarak Fed’in önünde hareket etmeye istekli olduklarını ifade etti. Ancak bazı analistler, varlıklar açısından dünyanın en büyük merkez bankası olan Fed’in hamlelerinin yarattığı küresel dalgalanmalar göz önüne alındığında, diğer merkez bankalarının ne kadar ileri gidebileceğini sorguluyor.
Fed'in faiz indiriminin küresel piyasalar üzerinde etkisi
Faiz oranları arasındaki farklılıklar, özellikle para birimleri üzerinde baskı oluşturuyor. Faiz farklarının para birimleri üzerindeki baskısı da önemli bir endişe.
Genellikle daha yüksek faiz oranları, daha iyi getiri arayan yabancı yatırımcıları çekerek yerel para biriminin değerini artırıyor. Bu süreç, Japon yeni ve Türk lirası gibi merkez bankalarının faiz oranlarını düşük tuttuğu ülkelerde para birimlerinin değer kaybetmesine neden olurken, ABD doları 2022 boyunca Fed’in agresif faiz artışlarıyla güç kazandı.
Bu tür faiz farkları, merkez bankalarının fiyat artışlarını kontrol etme çabalarını zorlaştırıyor. Çünkü zayıf bir para birimi ithal malların maliyetini artırarak enflasyonu körükleyebilir.
Döviz kurlarının yanı sıra, Fed'in faiz belirleme kararlarının ABD ekonomisi üzerindeki etkileri de dikkate alınıyor. Özellikle zayıflayan iş gücü piyasası ve resesyon olasılığına odaklanılmış durumda.
Quilter Cheviot'ta sabit faiz araştırmaları başkanı Richard Carter, "Fed’in faiz indirimi dünya çapında varlık fiyatlarını etkileyecektir" açıklamasını yaptı.
Altın fiyatları, Fed’in faiz indirimine dair beklentilerle bu hafta rekor seviyeye ulaştı. Yüksek faiz oranları genellikle sabit getirili yatırımları daha cazip hale getirirken altını olumsuz etkiliyor. Ancak, tarihsel olarak bu her zaman olumsuz sonuçlar getirmedi. Altın, enflasyona karşı korunma aracı olarak da kullanılıyor ve piyasa stresi dönemlerinde yatırımcılar tarafından tercih ediliyor.
Petrol ve emtialar da faiz kararından etkileniyor
Petrol ve diğer emtialar, genellikle dolar üzerinden fiyatlanıyor. Dolayısıyla faiz indirimi, ekonomiyi canlandırıp talebi artırarak bu varlıkların fiyatlarını da yukarı çekebilir. Birçok gelişen piyasa, bu tür gelişmelere karşı daha hassas ve bu nedenle Fed’in faiz kararları bu ülkeler için büyük ekonomilerden daha önemli hale gelebilir.
ABD dışındaki hisse senedi piyasaları da Fed’in kararlarından etkileniyor. Son aylarda küresel borsalardaki dalgalanmaların büyük bir kısmı, Fed’in ne zaman ve ne kadar faiz indireceği konusundaki spekülasyonlardan kaynaklanıyordu.
Fed'in faiz indirimi: 25 mi, 50 mi?
Piyasalarda Fed’in faiz indirimine başlayacağına dair büyük bir güven var. Ancak, yılın geri kalan üç toplantısında ve 2025’e kadar ne kadar hızlı ve derin bir indirim yapacağı konusunda belirsizlik sürüyor. İlk indirimin 25 baz puan mı yoksa 50 baz puan mı olacağı sorusu hala yanıt bekliyor. CME Group’un FedWatch aracına göre, geçen hafta 50 baz puanlık indirimin gerçekleşme olasılığı yüzde 50’nin altındayken, bu hafta yüzde 70’e yaklaştı.
Columbia Threadneedle baş ekonomisti Steven Bell, "Sonuç ne olursa olsun, piyasalar hareket edecek" yorumunu yaptı.
Bell, Fed’in toplantı öncesinde piyasayı bu kadar belirsizlik içinde bırakmasının alışılmadık olduğunu ve komitenin kendi içinde bölünmüş olabileceğini belirtti. Ayrıca, yaklaşan kasım seçimlerinin ABD’nin mali politikalarının yönü üzerinde etkili olabileceği ve bunun da enflasyon ile para politikasını etkileyebileceği kaydediliyor.
Argentex’te döviz analizi başkanı Joe Tuckey, Fed'in 50 baz puanlık faiz indiriminin tarihsel olarak kötü piyasa getirilerinin habercisi olduğunu belirtti. Tuckey, özellikle 2007’deki Büyük Mali Kriz ve 2000’lerin başındaki teknoloji balonunda bu durumun yaşandığını vurguladı. Tuckey, "Daha büyük bir indirime duyulan ihtiyaç, büyüme endişelerine ve ekonomik sıkıntılara işaret ediyor" yorumunu yaptı.
Ancak PineBridge Investments portföy yöneticisi Hani Redha, 2025 sonuna kadar 270 baz puandan fazla bir indirim beklentisinin daha kritik olduğunu belirtti. Redha, ekonomik verilerin şu an için piyasaya net bir yön vermediğini ve bu durumun savunma sektörlerini desteklediğini söyledi.
Başlangıçtaki piyasa tepkilerinin karışık olacağını belirten Redha, hisse senetlerinin ekonomik verilere daha net bir yön gelene kadar dayanabileceğini öngördü.
