Brezilya Merkez Bankası'ndan faiz oranlarında beklenmedik artış
- Merkez bankası, beklentileri aşan faiz artışıyla piyasalara sert bir mesaj vererek enflasyon baskıları ve kamu borcuna dair endişelerle mücadele ediyor.
- Bütçe tedbirlerinin yetersiz kalması, realin değer kaybını hızlandırdı ve yatırımcı güvenini zayıflatarak faiz vadeli işlemlerini belirgin şekilde yukarı yönlü tetikledi.
- Yeni dönemdeki liderlik değişimi, sıkı para politikası çerçevesinde ek belirsizlik yaratırken, piyasa beklentileri enflasyon hedefini yakalamaya hâlâ odaklı kalmayı sürdürmektedir.
Brezilya Merkez Bankası, Çarşamba günü beklentilerin üzerinde bir kararla politika faizini 100 baz puan artırdı. Banka, önümüzdeki iki toplantıda da benzer artışların gündeme gelebileceğinin sinyallerini vererek, hükümet tarafından atanan yeni başkanın göreve başlamasının enflasyonla mücadeledeki kararlılığı zayıflatmayacağını gösterdi.
Faiz oranı mart ayında sekiz yılın zirvesine çıkabilir
Belirlenen yol haritasına göre, politika faizi Mart ayı itibarıyla yüzde 14,25’e ulaşabilir. Bu seviye, sekiz yıldan uzun süredir görülen en yüksek orana işaret ediyor. Karar, güçlü ekonomik faaliyet, sıkı işgücü piyasası ve zayıf para birimi karşısında yükselen enflasyon beklentilerini dizginleme çabasının altını çiziyor.
Merkez Bankası’nın faiz belirleme komitesi Copom, oy birliği ile Selic oranını yüzde 12,25’e çıkardı. Karar metninde, kısa süre önce açıklanan bütçe tedbirlerinin Brezilya reali, varlık fiyatları ve enflasyon beklentileri üzerinde etkili olduğu vurgulandı.
Mali tedbirler beklentileri karşılamadı
Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva’nın hükümetince duyurulan harcama kesintisi paketi, piyasada beklentileri karşılamadı. Söz konusu paket, artan kamu borcunu yönetme kabiliyetine ilişkin güveni azaltırken, Copom üyeleri bu gelişmelerin enflasyon dinamiklerini daha da olumsuz yönde etkilediğini belirtti.
Bu açıklama, Merkez Bankası Başkanı Roberto Campos Neto’nun son karar metnine yansıdı. Neto, Ocak ayında görevi para politikası direktörü Gabriel Galipolo’ya devredecek. Campos Neto, daha önce olumlu bir mali şokun (daha az kamu harcaması gibi) Brezilya’nın kamu borcu görünümünü değiştirebileceğini ve piyasalar üzerinde önemli bir etki yaratacağını vurgulamıştı. Ancak artan mali endişeler faiz vadeli işlemlerini yukarı çekmeyi sürdürdü.
Sektör yorumları: Sert duruşun işareti
Way Investimentos Baş Ekonomisti Alexandre Espirito Santo, “Açıklama oldukça sertti ve en az 200 baz puanlık ek bir artışa açık bir yönlendirme sunuyor,” dedi. Her ne kadar komitenin adımlarını uygun görse de beklentileri yönetmenin zorluğuna işaret eden Santo, Ocak ayında görevi devralacak yeni yönetimin yakından takip edileceğini belirtti.
Fator’un baş ekonomisti Jose Francisco Goncalves ise Copom’un tercih ettiği şok yaklaşımın, faiz harcamalarını artırarak “mali hâkimiyet” riskini yeniden gündeme getirdiğini ifade etti. Bu durum, faiz artışlarının kamu borçlanma maliyetini yükseltip beklentileri bozarak enflasyonu tekrar tetikleyebileceği anlamına geliyor.
Para politikası ve mali endişeler
Politika yapıcılar, Eylül ayında sıkılaşma döngüsünü başlatmış ve nihai büyüklüğün yüzde 3’lük enflasyon hedefine ulaşmadaki kararlılıklarına bağlı olduğunu vurgulamışlardı. Bu mesaj Çarşamba günü de değişmeden korundu.
Reuters tarafından yapılan bir ankette, 40 ekonomistin yalnızca dördü bu büyüklükte bir artışı öngörürken, çoğunluk 75 baz puanlık bir adım bekliyordu. Ancak getiri eğrisine yansıyan beklentiler, bütçe paketinin açıklanmasının ardından realin hızla değer kaybetmesiyle tam puanlık artışı fiyatlamaya başlamıştı.
Brezilya reali, yılbaşından bu yana ABD doları karşısında neredeyse yüzde 20 değer kaybederek en kötü performans gösteren gelişmekte olan piyasa para birimleri arasında yer aldı. Faiz kararından dakikalar önce merkez bankası yetkilileri, Perşembe günü 4 milyar dolara kadar çıkabilecek bir geri alım anlaşmasıyla dolar ihalesi düzenleyeceğini duyurdu.
Yeniden yükselen enflasyon beklentileri
Merkez bankasının daha şahin bir tavır benimsemesi gerektiği görüşü, ekonomistlere yönelik haftalık ankette tüketici fiyat beklentilerinin 2027’ye kadar keskin şekilde kötüleştiğinin görülmesiyle güç kazandı. Bu durum, daha agresif sıkılaştırma beklentilerine rağmen faiz oranlarının enflasyonu dizginleme kabiliyetine olan güvenin sarsıldığını ortaya koydu.
Banka Çarşamba günü enflasyon tahminlerini de revize etti. Bu yılki enflasyon tahmini yüzde 4,6’dan yüzde 4,9’a, 2025 tahmini ise yüzde 3,9’dan yüzde 4,5’e yükseltildi. Ayrıca, para politikası kararlarının etkilediği 18 aylık ufukta, yani 2026’nın ikinci çeyreği için yıllık enflasyon beklentisi yüzde 3,6’dan yüzde 4,0’a çıkarıldı.
Bu tablo, Brezilya Merkez Bankası’nın yeni yönetimi devralacak Galipolo döneminde de enflasyonla mücadelenin sıkı bir para politikası üzerinden devam edeceğini ve mali risklerin oynaklığı artırdığını ortaya koyuyor.
