Kahve fiyatlarında rekor: 47 yılın zirvesine ulaştı
- Arabica fiyatları 2024’te yüzde 70 yükselirken, Robusta fiyatları olumsuz hava koşulları ve düşük üretimle destekleniyor.
- Brezilya’da kuraklık ve Vietnam’da aşırı yağış, küresel kahve arzını ciddi şekilde baskı altına aldı.
- Kahve üretimindeki düşüş, maliyetleri artırırken, Nestle gibi büyük şirketler fiyat artışına yönelik önlemler alıyor.
Kahve fiyatları, küresel arz endişelerinin etkisiyle yükselişini sürdürüyor. Mart vadeli Arabica kahvesi, çarşamba günü yüzde 3,9 artarak 1977’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Yalnızca 2024 yılında yüzde 70’lik bir artış gösteren Arabica, piyasalardaki en dikkat çekici yükselişlerden birini kaydetti.
Arabica'nın fiyatı libre başına 3,29 dolar (1 kilogram olarak 7,25 dolar) seviyesine çıktı. Robusta kahvesi ise Ocak vadeli işlemlerde yüzde 6,38 artışla son kilogram başına 5,55 dolara gelerek 2 ayın ayın zirvesine çıktı.
Brezilya ve Vietnam kaynaklı arz sorunları
Fiyat artışlarının temelinde, kahve üretiminin liderleri Brezilya ve Vietnam’da yaşanan ciddi hava sorunları yatıyor. Brezilya’da yılın başında görülen şiddetli kuraklık, kahve mahsulünü olumsuz etkiledi ve 2025/26 üretim beklentilerini düşürdü. Ülkenin ana kahve üretim bölgesi Minas Gerais’te, yağış miktarları tarihsel ortalamanın yalnızca yüzde 10’una ulaştı. Doğal afet izleme merkezi Cemaden, bu durumu 1981’den bu yana yaşanan en kurak dönem olarak nitelendiriyor.
Vietnam’da ise büyüme döneminde yaşanan kuraklık ve hasat başlangıcındaki aşırı yağışlar üretimi baskıladı. 2023/24 mahsul yılında Vietnam’ın kahve üretimi yüzde 20 azalarak son dört yılın en düşük seviyesi olan 1,472 milyon tona geriledi. Vietnam, küresel Robusta üretiminin lideri konumunda ve bu düşüş, Robusta fiyatlarına doğrudan yansıdı.
Tüketiciye etkisi: Artan maliyetler
Fiyatlardaki artış, yalnızca üreticiler değil, tüketiciler üzerinde de etkisini hissettirmeye başladı. Bloomberg’e göre, tedarik zincirindeki satıcılar kâr marjlarını korumak için fiyatları artırırken indirimleri kaldırıyor. Kasım ayında Nestlé, daha küçük paketler ve daha yüksek fiyatlar planladığını duyurdu. Bu adım, kahve çekirdeklerindeki maliyet artışının tüketicilere yansımasının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Küresel piyasa dinamikleri
Brezilya’nın kahve üretiminde yaşanan düşüş, küresel kahve piyasasını baskı altına alıyor. Conab, Brezilya’nın 2024 üretim tahminini 58,8 milyon çuvaldan 54,8 milyon çuvala düşürdü. Aynı şekilde, USDA’nın raporuna göre, Brezilya’nın 2024/25 üretim beklentisi de 66,4 milyon tona revize edildi. Bu düşüşler, piyasalardaki arz sıkışıklığını derinleştiriyor.
Uluslararası Kahve Organizasyonu (ICO), 2023/24 döneminde küresel kahve üretiminin yüzde 5,8 artışla 178 milyon çuvala ulaşacağını, tüketimin ise yüzde 2,2 artışla 177 milyon çuval olacağını tahmin ediyor. Ancak, yalnızca 1 milyon çuval fazla ürünle arz ve talep arasındaki dengenin kırılganlığı dikkat çekiyor.
Gelecek beklentileri
Kahve stoklarındaki azalma da fiyatları destekleyen bir diğer unsur. ICE tarafından izlenen Arabica stokları, Kasım 2023’te 24 yılın en düşük seviyesi olan 224.066 çuvaldan 893.325 çuvala yükseldi. Robusta stokları ise son aylarda gerileyerek piyasa baskısını artırdı.
Kolombiya, Kosta Rika ve Honduras gibi diğer üretici ülkelerde de hava koşulları nedeniyle yaşanan sorunlar, küresel kahve arzını tehdit etmeye devam ediyor. Spekülatörlerin fiyat artışlarına etkisi ise piyasada volatilitenin artmasına neden oluyor.
Kahve fiyatlarının önümüzdeki dönemde yüksek kalmaya devam etmesi beklenirken, üretim ve tedarik sorunlarının çözümü, piyasalarda denge sağlanması için kritik bir önem taşıyor.
