Yatırımcılara göre 2025’in en büyük riskleri neler?
Araştırma sonuçlarına göre, ABD ekonomisinin sert inişi, küresel ticaret savaşı ve teknoloji değerlemelerinin düşüşü gibi konuların 2025'te piyasaları en çok etkileyebilecek riskler olarak görüldüğünü gösteriyor.
İlk on maddede yer alan başlıkları biraz detayına inerek anlamaya çalışalım.
1. Küresel Ticaret Savaşı
2023’e kıyasla 2024’te en büyük risk olarak öne çıkıyor.
Başkan seçilen Donald Trump’ın göreve başlaması öncesinde küresel ticaret savaşı, listenin ilk sırasında yer alıyor. ABD, Çin’e karşı ticaret tarifeleri ve teknoloji ihracat kısıtlamalarını sürdürüyor. Buna karşılık Çin de misillemeler yapıyor.
Avrupa tarafında ise AB’nin Çin'den ithalata yönelik ek tarifeler getirme planları gerilimi artırıyor. Bu durum küresel ticaretin yavaşlamasına, ihracata dayalı ekonomilerde (Çin, Almanya, Güney Kore gibi) daralmaya ve tedarik zincirinde aksamalara yol açabilir.
Anket verilerinde zirvede yer almasının nedeni, bu gerilimin artık bir ihtimal olmaktan çıkıp somut bir tehdit hâline gelmiş olması diye yorumlamak mümkün.
2. Teknoloji Değerlemelerinin Düşüşü / Yapay Zeka Heyecanının Sönmesi
2024'te önemli bir risk olarak yerini koruyor.
2024 yılında ABD borsalarında yapay zeka şirketleri ve “Muhteşem Yedili” hisseleri dikkat çekmişti. Özellikle Nvidia, değer artışıyla Apple ve Microsoft’u geride bırakarak dünyanın en değerli şirketi olmuştu. Ancak teknoloji sektöründeki bu büyümenin sürdürülebilirliği sorgulanıyor.
3. Enflasyon İnatçı Seyrederken Merkez Bankalarının Beklenmedik Faiz Artışları
2023'e kıyasla 2024'te daha az öne çıkan bir risk olması büyük resimde de destekleniyor.
ECB, yıl boyunca dördüncü faiz indirimini gerçekleştirdi ve para politikasında gevşeme sinyali verdi. Fed ise 50 baz puanlık bir "jumbo" indirimle başladığı süreçte, yılı 25 baz puanlık indirimlerle tamamlamayı planlıyor.
Bu bağlamda merkez bankalarından beklenmedik faiz artışları riskinin neredeyse masadan kalktığı ancak Trump’ın uygulamayı planladığı genişlemeci politikaların yeniden enflasyonu tetikleyebileceği riski ile birlikte merkez bankalarının özellikle Fed’in sıkı duruşunu uzatmasına yol açabilir.
4. Tahvil Faizlerinin Beklenenden Fazla Yükselmesi
Bu başlıkta ise 2024’te risk algısında belirgin bir artış var.
2024’te ABD 10 yıllık tahvil faizleri kritik seviyelere ulaştı. Ancak, Başkanlık seçimleri ve ABD'nin bütçe açığı tahvil piyasalarını baskılamaya devam ediyor. Neticede tahvil getirilerindeki artış, riskli varlıklardan kaçışa ve hisse senedi ile emtia piyasalarında baskıya yol açabilir.
5. Orta Doğu’da Gerilimin Tırmanması
2023’te de risk olarak görülen bu başlık ise bu yıl da güncelliğini koruyor. Sonuç olarak Orta Doğu’da jeopolitik risklerin artışı risk iştahını baskılayabilir, özellikle petrol fiyatlarında dalgalanmalara neden olabilir.
6. ABD Ekonomisinin Sert İnişi
2024’te risk algısı önemli ölçüde azaldı.
ABD ekonomisi, güçlü tüketici harcamaları ve işgücü piyasası ile direnç göstermeye devam ediyor. Fed’in faiz indirimleri de büyümeyi destekliyor. Ancak, Trump’ın vergi indirimleri ve kamu harcamalarını artırma planları kısa vadede büyümeyi desteklerken, orta vadede enflasyon riskini gündeme getirebilir.
Bu nedenle sert iniş ihtimali zayıflasa da, yumuşak inişin başarısız olması hâlâ bir risk unsuru.
7. Rusya-Ukrayna Çatışmasının Tırmanması
2024’te risk algısı sürüyor.
Savaşın uzaması, özellikle Avrupa’nın enerji arzı güvenliğini tehdit etmeye devam ediyor. Rusya'nın doğalgaz ihracatına yönelik kısıtlamaları, enerji fiyatlarında belirsizlik yaratıyor.
8. Aşırı Sağ Partilerin Seçimlerde Başarılarını Sürdürmesi
2024’te yeni ve dikkat çekici bir risk olarak öne çıkıyor.
Avrupa’da aşırı sağ partilerin yükselişi dikkat çekiyor. Fransa, İtalya ve Almanya gibi ülkelerde popülist politikaların güçlenmesi; göçmen karşıtı politikalar, ticaret kısıtlamaları ve AB karşıtlığına yol açabilir. Bu da siyasi istikrarsızlığa ve ticaret entegrasyonunun zayıflamasına neden olabilir.
9. Tayvan’ın Küresel Bir Çatışma Noktası Haline Gelmesi
2024’te öne çıkan jeopolitik risklerden biri.
Çin-Tayvan gerilimi, dünya genelinde en büyük jeopolitik risklerden biri olarak görülüyor. Tayvan, küresel yarı iletken çip üretiminde merkezi bir role sahip. Dünya çip üretiminin %60’tan fazlasını sağlayan Tayvan'daki olası bir kriz, teknoloji sektöründe büyük aksamaya yol açabilir.
10. Büyük Bir Siber Saldırı
2024’te önemini koruyor.
Teknolojinin yaygın kullanımıyla birlikte büyük ölçekli siber saldırı riski, finansal ve altyapısal sistemlerde ciddi zararlar oluşturabilir. Bu risk, yatırımcılar için öncelikli endişeler arasında yer alıyor.
Son olarak araştırmaya göre, 2025'ın büyük rısklerden arınmış bır yıl olacağına ınananların sayısı oldukça az. Umalım ki piyasa istikrarı için daha az risk içeren bir yıl geçiririz.
