ASELSAN ELEKTRONIK SANAYI VE TICARET A.S.

Aselsan Türk savunma sanayiinin bel kemiği olarak 1975'ten bu yana faaliyet gösteren dev bir şirket olarak biliniyor.

Türk savunma sanayiinin ve TSK'nın en önemli üreticisi olan Aselsan, son yıllarda geliştirdiği savunma sanayii teknolojileriyle gerçekleştirdiği ihracat yoluyla Türkiye'nin dış ticaretine de önemli katkı sağlarken, Türkiye'nin ihtiyacı olan savunma teknolojilerini üreterek cari açığa da önemli katkı sağlar.

Bunun için her yıl onlarca milyon dolarlık Ar-Ge harcaması gerçekleştiren Aselsan, 2013-2023 yılları arasında 904 milyon doları özkaynağıyla, 4 milyar 490 milyon doları müşteri kaynağı veya yabancı kaynakla finanse edilmek üzere toplam 5 milyar 394 milyon dolarlık Ar-ge harcaması gerçekleştirdi.

ASELSAN'ın 2013-2023 arasında yıl yıl Ar-Ge harcamaları

ASELS hisse fiyatları şirketin aldığı ihaleler sonrasında yapılan değerlemelerle yakından ilişkilendirilmektedir. Burada Aselsan analizi açısından karmaşık bir yapı söz konusudur. Çünkü Aslesan uzun dönemli sözleşmeler imzalarken aldığı ihalelerin teslimi yıllara varan sürelerde gerçekleştirilir. Bu da yıllık bazda hesaplama yapmayı biraz karmaşık hale getirebilmektedir.

Bu açıdan bakıldığında 2014-2023 arasında Aselsan tarafında alınan yeni sipariş rakamları ve bakiye işlerin büyüklüğü yıl yıl önemli bir gösterge olmaktadır.

Aselsan 2014-2023 arasındaki 10 yılda yıllık ortalama 2.5 milyar dolarlık yeni iş aldı. Bu da 10 yılda 25 milyar dolarlık yeni iş anlamına geliyor. Bunların 7.5 milyar dolarlık kısmı 50 milyon dolardan düşük, 9.5 milyar dolarlık bölümü 50-300 milyon dolar arasında, 7.9 milyar dolarlık kısmı ise 300 milyon dolardan yüksek sözleşmeleri kapsıyordu.

Aselsan'ın her yıl bakiye siparişleri ise yeni alınan siparişlerle birlikte ciddi bir birikim göstererek hem cirosunu büyütürken hem de Aselsan'ın global savunma sanayii sektörü içerisindeki payını da artırıyor. 2014 yılında bakiye 3 milyar 900 milyon dolarlık siparişe sahip olan Aselsan, 2024 ilk çeyrek sonuçlarına göre 11 milyar 100 milyon dolarlık bakiye siparişle rekor seviyeye ulaştı.

Aselsan'ın dev bir şirkete dönüşüm tarihçesi

1978 yılında ilk üretim tesisini Ankara Macunköy'de açan Aslesan, ilk teslimatını sırt ve tank telsizleriyle Türk Silahlı Kuvvetleri'ne 1980 yılında, ilk ihracatını ise 1983 yılında gerçekleştirdi.

Türk ordusunun dışarıya bağımlılığını azaltmak için dünya devleriyle boy ölçüşecek savunma sanayii teknolojilerine ve üretimine odaklanan Aselsan, 1982-1985 yılları arasında Sahra Telefonları, Bilgi​sayar Denetimli Merkezi Sistemler ve Lazer Mesafe Ölçme Cihazları gibi yeni ürünleri envanterine kattı.

1986-2000 arasında Elektronik Harp ve Data Terminal cihazları, Stinger Füze üretimi için 4 NATO ülkesinin katıldığı ortak projeye dahil olma ve kalın film hibrid devre üretimi, F-16 programı için ilk aviyonik cihazını üretimi, Pakistan'ın NRTC tesislerinde ASELSAN lisansı ile telsiz imalatı, Radar Teknoloji Merkezi kurulması, Radar sistemleri, Elektro-Optik Teknoloji Merkezi kurulması, Otoyol Acil Yardım Haberleşme Sistemleri ve Ücret Toplama Sistemlerinin tasarım, montaj ve işletmeye alma çalışmaları ile bu sistemlerin yurt dışına pazarlanması, Mikroelektronik, Güdüm ve Elektro-Optik Grubu çalışmaları, Hibrit Mikro elektronik, Ataletsel Seyrüsefer, Kızılötesi Güdüm, Lazer güdüm, Termal Görüntüleme Sensorları, Pasif Görüntü Yoğunlaştırıcılar, Lazer Üreteçler ve Sensorlar konusunda proje faaliyetleri, Elektro-optik sistemlerin farklı platformlara uygulanabilirliği ve daha etkin kullanımına yönelik entegre sistem çalışmaları, ring lazer jiroskoplu INS sistemi üretimi, ASELSAN 1919 Cep Telefonu üretimi, Termal kameralar, termal silah dürbünü ve termal görüş cihazları ile hedef koordinat belirleme cihazları üretimi, Hava Savunma Erken İkaz ve Komuta Kontrol Sistemi, MILSIS Elektronik Harp ve X-Band Uydu Haberleşme Sistemi üretimleri gerçekleştirildi.

Bu arada 21.05.1990 tarihinde Aslesan hisseleri halka arz edildi, 01.08.1990 tarihi itibariyle o dönemki adıyla İMKB'de bugünkü adıyla ise Borsa İstanbul'da işlem görmeye başladı ve aynı yıl Aslesan faaliyet alanlarına göre 3 grup halinde yeniden yapılandırıldı.

2001 yılında Mikes A.Ş.'nin yüzde 72 hissesini alan Aselsan, KMS sistemleri seri üretim projesini de imzaladı. 

2002 yılına gelindiğinde Aselsan özsermayesi hızla büyüyor ve toplam kaynakların yaklaşık dörtte biri oranına ulaşmıştı. TSK Hava Platformlarında kullanılacak MWS-TU Füze İkaz Sistemi ve Leopard Volkan Atış Kontrol Sistemi projesi imzalanarak bu deva proje Türk savunma sanayii için önemli dönüm noktalarından biri olmuştu.

2003'te de SPEWS-II F-16 Elektronik Harp Kendini Koruma Sistemi, Jandarma Entegre Muhabere ve Bilgi Sistemi gibi büyük projeler için uzun dönemi kapsayan sözleşmeler imzalanmaya başlandı.

2004'te HEWS-CMDS CHAFF/FLARE atıcı sistemi projesi, 2005'te HEWS, Helikopter Lazer İkaz Alıcı sistemi projesi (LİAS) Projesi ve K.K.K.'lığı Aviyonik Sistem Modernizasyonu projesi, 2006'da ASELPOD projesi, 2007'de MİLGEM savaş sistemi tedarik projesi, 2008'de ATAK sözleşmesi, Çok Bantlı Sayısal Müşterek Telsiz (ÇBSMT) projesi imzalandı ve ASELSAN özgün olarak geliştirilmiş ilk Hava Savunma Radarını teslim etti.

Ocak 2008'de Mikrodalga ve Sistem Teknolojileri Grup Başkanlığı, Savunma Sistem Teknolojileri ile Radar, Elektronik Harp ve İstihbarat Sistemleri Grup Başkanlığı olarak yeniden yapılandırıldı. Sahil Güvenlik Komutanlığı arama kurtarma gemisi projesi, AKSAZ ve FOÇA Deniz üssü su altı ve üstü gözetleme ve tespit sistemi (Yunus) projesi, Yeni Tip Karakol Botu projesi ve JEMUS Kastamonu, Konya Telsiz sistemi projesi imzaları atıldı.

2009 yılında dört Ar-Ge Merkezi kuruldu. Leopard-1 Tankı modernizasyonu tamamlandı, MİLGEM Savaş Sistemi 2'nci Gemi projesi, Kundağı Motorlu Obüs (Fırtına) Mühimmat aracı için Mühimmat Transfer sistemi projesi ve SAR / Keşif Sistemi Tedarik Entegrasyon projesi imzalandı.
2009 yılında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) için STAMP ve STOP sistemi projesi, ADOP-2000 Ateş Destek Sistemi projesi, Kara Konuşlu uzaktan ED/ET kabiliyeti kazanımı projesi imzalandı.

2010 yılında Antalya ve Isparta'da 112 Acil Çağrı Merkezi açıldı, İzmir Büyükşehir Belediyesinin Sayısal Trunk telsiz sistemi ihalesi kazanıldı, Tasmus-G 2nci Ordu Projesi teslimatları gerçekleşti.
2010 yılında BAE'nin ihtiyacı kapsamında Patriot Füze Sisteminin Antenna Mast Group ürünleri için alt yüklenicilik anlaşması Raytheon Firması ile imzalandı, ATMACA Elektronik Sistemleri geliştirme projesi, Pakistan Savunma Bakanlığı Yazılım Tabanlı Telsiz projesi, Deniz Platformu 3B Arama Radarı projesi, Kundağı Motorlu Hava Savunma Topu ve Ateş İdare Sistemi Geliştirme projesi, 12 adet Hava Savunma Radarı projesi ve 35MM Çekili Hava Savunma Topu Modernizasyonu ve Parçacıklı Mühimmat Geliştirme projesi imzalandı.

2011 yılında ASELSAN tarafından özgün olarak geliştirilen Gemi LPI Radar sistemi ALPER (ASELSAN Low Power ECCM Radar), üretiminin ve fabrika kabul testlerinin gerçekleştirilmesini takiben MİLGEM Projesi kapsamında TCG Heybeliada korvetine entegre edildi, Liman Kabul Testleri başarı ile tamamlandı ve teslimatı tamamlanarak ilk görevine başladı. ​
2011 yılında MİLGEM 1. Gemisi TCG HEYBELİADA Deniz Kabul Testleri başarı ile tamamlandı, donanmaya teslim edildi. SSM, ASELSAN, STM, RAYTHEON firmaları arasında Ay Sınıfı Denizaltı Modernizasyonu Projesi imzalandı. SSM ile ASELSAN arasında Alçak ve Orta İrtifa Hava Savunma Füze Sistemi Projesi Tasarım ve Geliştirme Dönemi Sözleşmesi imzalandı.

2012 yılında ASELSAN tarafından geliştirilen tasarım, üretim ve teslimatları 23 yıl süren Türkiye’nin İlk Milli Hava Savunma Sistemi, “Kaideye Monteli Stinger Sistemi”nin son beş adedi Türk Silahlı Kuvvetleri’ne teslim edildi.​
2012 yılında Savunma Sanayii Müsteşarlığı koordinasyonunda; Üniversite- Sanayi işbirliğinin başarılı örneklerinden; radar alanında kritik teknoloji olan Galyum Nitrat Transistör ve Tümleşik Devre Yapımı için İleri Teknoloji Yatırımı Mutabakat Muhtırası Savunma Sanayii Müsteşarlığı, ASELSAN ve Bilkent Üniversitesi arasında, “Teknoloji Kazanım Yol Haritası Sözleşmeleri” de Savunma Sanayii Müsteşarlığı, ASELSAN , Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi ve İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü arasında imzalandı. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen 1. Üniversite-Sanayi İşbirliği Zirvesi’nde ASELSAN 2012 yılında Üniversitelerle başlattığı 11 yeni SAN-TEZ Projesi ile en yüksek sayıda projesi kabul olmuş olan firma olarak “Üniversite Sanayi İşbirliğinde Başarılı Firma Ödülü”nü aldı.​​ 

2013 yılında ASELSAN dünyanın ilk 50 savunma sanayi şirketinden biri olma yönündeki tırmanışını sürdürdü, savunma cirosunda dünyanın en büyük 74’üncü şirketi oldu. ​
2013 yılında ASELSAN 11’ inci Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı’na (IDEF 2013) iki bin metrekareyi aşan alanda en geniş katılımı sağlayan firma oldu.​

2014'te ASELSAN’ın yeni şirketi Sivas’ta kuruldu. ASELSAN Hassas Optik Araştırma ve Üretim Tesisinin temeli, Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz’ın da katıldığı törenle atıldı. Yüzde 50 ASELSAN ve yüzde 50 Sivas Optik Malzemeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ortaklığı ile kurulan Şirket, Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ) Teknokenti içinde faaliyet gösteriyor.
Ulaşım, Güvenlik, Enerji ve Otomasyon Sistemleri (UGES) Sektör Başkanlığı kuruldu. ASELSAN’ın 5'inci Ar-GE Merkezi olan UGES bünyesinde, ASELSAN'ın kuruluşundan itibaren kazanmış olduğu teknoloji birikimini, ülkemizin diğer stratejik teknoloji alanları olan; ulaşım, güvenlik, enerji, trafik-otomasyon ve sağlık konularında da ürün geliştirme amaçlı olarak kullanması hedeflendi.

2015'te ASELSAN’ın radar ve elektronik harp geliştirme, üretim, test ve mühendislik birimlerinin konumlandığı ASELSAN Gölbaşı Yerleşkesi, açıldı.
Defence News dergisi tarafından düzenlenen dünyanın ilk 100 savunma şirketi sıralamasında ASELSAN yükselişini sürdürdü ve 62. sırada yer aldı.​ ​​
ASELSAN Akademi Kuruldu. 

2016 yılında ASELSAN Hassas Optik Tesisi hizmete açıldı.
ASELSAN tarafından Gölbaşı Radar ve Elektronik Harp Teknoloji Merkezi'nde kurulan, Dinamik RF ve Anten Test Laboratuvarlarının açılışı gerçekleştirildi.

2017'de 4.5G Şebekesinde Kullanılacak İlk Yerli Baz İstasyonu Anteni ASELSAN tarafından geliştirildi.

2018'de ikincil halka arz ile ödenmiş sermayesini 1 milyar 140 milyon TL’ye, halka açıklık oranını yüzde 25,70'e çıkaran ASELSAN, Borsa İstanbul’da yeniden işlem görmeye başladı.

2019'da Preveze Sınıfı Denizaltı Yarı Ömür Modernizasyonu Sözleşmesi, Savunma Sanayii Başkanlığı ile STM-ASELSAN-HAVELSAN-ASFAT İş Ortaklığı arasında imzalandı.
ASELSAN Sosyal İnovasyon Liderleri (ASİL) projesi başlatıldı.
Alçak İrtifa Radar (AİR) Sistemi Projesi Savunma Sanayii Başkanlığı ile ASELSAN arasında imzalandı.
Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin haberleşme ihtiyacı kapsamında, ASELSAN ve Ukrayna devlet kuruluşu Spets Techno Export (STE) arasında Yazılım Tabanlı Askeri Telsiz tedariki konulu satış sözleşmesi imzalandı.
ALTAY Seri Üretim Projesi Alt Sistemler Sözleşmesi İDEF 2019 Savunma Sanayi Fuarında imzalandı.
ASELSAN, Dünyanın ilk 100 savunma sanayisi şirketi (Defense News Top 100) listesinde üç basamak yükselerek 52'nci sıraya çıktı.
Pakistan Deniz Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyacı kapsamında ASELSAN ve ASFAT Askeri Fabrika ve Tersane İşletme A.Ş. arasında 4 adet MİLGEM Korvet Gemisinin teslimatına yönelik sözleşme imzalandı.

2020'de Aselsan kuruluşunun 45'inci Yılında En Büyük 50 Şirket Arasında

2020'de ASELSAN, Defense News Top 100 listesinde 4 basamak birden yükselerek 48’inci sırada yer aldı ve ilk 50’de yer alan tek Türk şirketi olmayı başardı.
Kara Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyacı kapsamında Savunma Sanayii Başkanlığı ile ASELSAN arasında Zırhlı Muhabere Aracı Modernizasyonu Sözleşmesi imzalandı.
ASELSAN, İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde dört sıra çıkarak 1.’liğe yükseldi.

2021'de ASELSAN ile Milli Savunma Bakanlığı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü arasında EHHAS Bakım Onarım Hizmeti Sözleşmesi imzalandı.